7-Tanrı’nın Oğlu insan oldu

3. KONU

"Mesih İsa Kutsal Ruh’un kudretiyle vücut buldu

ve Bakire Meryem’den doğdu"



I. PARAGRAF

Tanrı’nın Oğlu insan oldu

I. Kelâm neden cisimleşti?

456 İznik-İstanbul İnanç İlkeleri Formülü’nde bu soruya inanarak şöyle cevap veriyoruz: "Biz insanlar ve esenliğimiz için gökten indi; Kutsal Ruh’un kudretiyle Bakire Meryem’den vücut buldu ve insan oldu."

457 Kelâm bizleri Tanrı’yla barıştırarak kurtarmak amacıyla cisimleşti: "Tanrı bizi sevdi ve Oğlunu günahlarımızı bağışlatan kurban olarak dünyaya gönderdi" (1 Yu 4, 10). "Baba Oğlunu dünyanın Kurtarıcısı olarak gönderdi" (1 Yu 4, 14). "Mesih günahları kaldırmak için ortaya çıktı" (1 Yu 3, 5):

Hasta insan doğamızı iyileştirmek gerekiyordu; düşmüş insan doğamızın kaldırılması gerekiyordu; ölmüş insan doğamızın dirilmesi gerekiyordu. İyiliği kaybetmiştik, bunun bize verilmesi gerekiyordu. Karanlıklara tıkılmıştık, bizleri ışığa çıkarmak gerekiyordu; tutsaktık, bir kurtarıcı bekliyorduk; hapistik, bir yardım bekliyorduk; köleydik bizi esaretten kurtaracak birini bekliyorduk. Bütün bunlar önemsiz ya da değersiz mi? Bunlar Tanrı’ yı insan doğamızı ziyarete gelecek kadar harekete geçirmeye yeterli değil midir? Çünkü insanlık öylesine zavallı ve acınacak durumdaydı ki! (Aziz. Nissali Gregorius, or. Catech. 15)

458 Kelâm Tanrı sevgisini tanıyalım diye cisimleşti: "Tanrı, biricik Oğlunun aracılığıyla yaşayalım diye Onu dünyaya gönderdi ve böylece bize olan sevgisini gösterdi" (1 Yu 4, 9). "Çünkü Tanrı dünyayı o kadar çok sevdi ki, Ona iman edenlerin hiçbiri mahvolmasın, hepsi sonsuz yaşama kavuşsun diye biricik Oğlunu verdi" (Yu 3, 16).

459 Kelâm kutsallık örneğimiz olmak için beden aldı: "Boyunduruğumu takının ve benden öğrenin ki ... " (Mt 11, 29.) "Yol, gerçek ve yaşam Ben’im; benim aracılığım olmadan Baba’ya kimse gelemez" (Yu 14, 6). Baba, İsa’nın görünümünün değiştiği dağın tepesinde "Onu dinleyin" diye buyuruyor (Bkz. Tes 6, 4-5) (Mk 9, 7). Nitekim, O yeni Yasa’nın normu ve mutlulukların canlı örneğidir: "Birbirinizi sizi sevdiğim gibi sevin" (Yu 15, 12). Bu sevgi insanın kendisini inkâr edip Onu izlemesini gerektirir. (Bkz. Mk 8, 34)

460 Kelâm bizim "Tanrı doğasına katılabilmemizi" sağlamak amacıyla beden aldı (2 Pet 1, 4): "Kelâm’ın insan olmasının, Tanrı Oğlunun, insan Oğlu olmasının nedeni insanın Kelâm ile birlik içine girip Tanrısal oğulluk niteliğini kazanarak Tanrı’nın oğlu olmasıdır." (Aziz. Ireneus, haer. 3, 19, 1) "Çünkü Kelâm bizler Tanrı olalım diye insan oldu." (Aziz. Athanasosis, inc. 54, 3) "Tanrı’nın biricik Oğlu, kendi Tanrılığına katılalım diye, insan doğamızı üzerine aldı ve O insan olarak insanları tanrılaştırdı." (A. Aquinolu Thomas, 57 in fest corp. Chr. 1)

II. Tanrı’nın insan olması

461 Yuhanna’nın ("Kelâm beden aldı": Yu 1, 14) ifadesini yeniden ele alan Kilise "Tanrı’nın insan olması" ile Tanrı’nın Oğlunun insan doğası alarak, onda esenliğimizi gerçekleştirmek istemesini anlamaktadır. Havari Paulus tarafından doğrulanan bir ilahide Kilise, Tanrı’nın insan olması gizini terennüm etmektedir:

Mesih İsa’nın duygularının aynısını kendi aranızda da duyun. Mesih İsa Tanrı özüne sahip olduğu halde, kendisini Tanrı’yla eşit kılan bu hakka sımsıkı sarılmadı. Ama yüceliğinden soyunarak kul özünü aldı ve insan benzeyişinde doğdu. İnsan gibi davranarak, daha da alçaldı, haç üzerindeki ölüme kadar boyun eğdi! (Bkz. LH, Cumartesi Akşam Duası) (Fil 2, 5-8).

462 İbranilere Mektup’ta aynı gizden şu şekilde söz ediliyor:

Bunun için Mesih dünyaya gelirken diyor ki, "Kurban ve sunu istemedin; ama benim için bir beden hazırladın. Yakılan adaklar ve günah için sunulan kurbanlardan hoşnut olmadın." O zaman dedim ki, "İşte, senin isteğini yapmak üzere geliyorum" ( ... ) (İbr 10, 5-7; Mzm 40, 7-9).

463 Tanrı’nın Oğlunun insan olduğuna inanmak Hıristiyan inancının en belirgin işaretidir: "Bir insanın Tanrı’dan olup olmadığını şöyle anlayacaksınız: Mesih İsa’nın beden alıp bu dünyaya geldiğini kabul eden her ruh Tanrı’dandır" (1 Yu 4, 2). Kilise’nin başlangıçtan beri sevinçli kanısı böyledir. Kilise "Tanrı yolunun büyük gizini" dile getirirken şöyle diyor: "O, bedende ortaya çıktı" (1 Tim 3, 16).

III. Gerçek Tanrı ve gerçek insan

464 Son derece özel ve benzersiz bir şekilde Tanrı’nın Oğlunun insan olması gibi bir olay Mesih İsa’nın kısmen Tanrı, kısmen de insan olduğu anlamına gelmez, ya da belirsiz bir Tanrı ve insan karışımının bir sonucu olduğunu göstermez. Tanrı’nın Oğlu gerçekten Tanrı kalarak gerçekten insan oldu. Kilise ilk yüzyıllarda bu inanç gerçeğini reddeden akımlara karşı savunmak ve bunu açıklığa kavuşturmak zorunda kaldı.

465 İlk din sapkınlıkları Mesih’in gerçek insanlığını inkâr ettikleri kadar Tanrılığını inkâr etmediler (gnostik doketizm). Havarilerin zamanından beri Hıristiyanlık inancı Tanrı’nın Oğlunun gerçek anlamda "beden alarak" (Bkz. 1 Yu 4, 2-3, 2 Yu 1; 7) insan olması üzerinde durdu. Ama üçüncü yüzyıldan sonra Kilise Samosatlı Paulus’a karşı, Antakya’da toplanan bir Konsil’de Mesih İsa’ nın evlatlıktan gelen değil de kendi doğasından dolayı Tanrı’ nın Oğlu olduğunu savunmak zorunda kaldı. 325’teki ilk Ökümenik İznik Konsili’nde kabul edilen İnanç İlkeleri’nde Tanrı’nın Oğlu yaratılmış olmayıp Baba’dan doğduğu ve Onunla aynı özde (homousios) olduğu kabul edilmiştir. Konsil ayrıca "Tanrı’nın Oğlunun yoktan var edildiğini" (DS 130) ve "Baba’ dan ayrı özde olduğunu" (DS 126) ileri süren Arius’u da mahkûm etmiştir.

466 Nesturi dinsapkınlığı da Mesih’te Tanrı’nın Oğlunun Tanrısal kişiliğine bağlı bir insan kişiliği olduğunu varsayıyordu. Bu dinsapkınlığına karşı İskenderiyeli Kirillos ve 431’de Efes’te toplanan üçüncü ökümenik Konsil "Kelâm kendi kişiliğini akıllı bir ruhla canlandırılmış bir bedenle birleştirerek insan olmuştur" (DS 250) demişlerdir. Mesih’in insanlığını, gebe kalma anından itibaren kendi üzerine alan ve onu kendi yapan Tanrı’nın Oğlunun Tanrısal nitelikleri olan kişiliğinden başka bir öznesi yoktur. 431’deki Efes Konsili, Meryem Ana’yı Tanrı’nın Oğlunu doğurduğundan dolayı gerçek anlamıyla Tanrı’nın Annesi ilan etti: "Meryem Ana’ya Tanrı’nın Annesi denmesinin nedeni, Tanrı’nın Kelâmı’nın ondan Tanrısal doğasını çıkarması değil, beden alarak doğmuş olan Tanrı’nın Kelâmı’nın kendi kişiliğiyle birleşmiş akıllı bir ruha sahip kutsal bedenini ona borçlu olmasıdır." (DS 251)

467 Monofisitler insan tabiatının Tanrı’nın Oğlunun Tanrısal kişiliği tarafından üzerine alınarak Mesih’te varlığını sürdürmeyi durduğunu iddia ediyorlardı. Bu dinsapkınlığı karşısında 451’de Kadıköy’de toplanan dördüncü ökümenik Konsil şöyle diyor:

Kutsal Kilise Babalarının görüşlerine uygun olarak, Rabbimiz Mesih İsa’nın tek ve aynı Oğul olduğunu, mükemmel Tanrılığa, mükemmel insanlığa sahip, gerçekten Tanrı ve gerçekten insan olduğunu, akıllı bir ruhtan ve bedenden oluştuğunu, Tanrılık açısından Baba ile aynı özde olduğunu, insanlık açısından da bizle aynı özde olduğunu, "günah dışında hepimize her şeyde benzer olduğunu" (İbr 4, 15); Tanrılık açısından yüzyıllar öncesinden Baba’dan doğan, bu son günlerde de, insanlık açısından bizim için ve bizim esenliğimiz için Tanrı’nın Annesi, Bakire Meryem’den doğduğunu oybirliğiyle kabul ettiğimizi resmen beyan ederiz.

Bir tek ve aynı Mesih, Rab, biricik Oğul’da, birbiriyle karışmayan, değişmeyen, bölünmeyen, ayrılmayan iki doğa olduğunu kabul etmeliyiz. Doğaların farklılığı, doğaların birleşiminde hiçbir suretle silinmez, daha çok her birinin özellikleri bir tek kişide ve bir tek hypostaz’da korunur ve toplanır. (DS 301-302)

468 Kadıköy Konsili’nden sonra, bazı kişiler Mesih’in insan doğasını bir tür kişi haline getirdiler. 553’te İstanbul’da toplanan beşinci ökümenik Konsil onlara karşı şu kararı aldı: "Üçlü-Birlik’in biri olan Rabbimiz Mesih İsa’da bir tek hypostaz [ya da kişi] vardır." (DS 424) Mesih’in insanlığındaki her şey sanki kendi kişisiymiş gibi Tanrısal kişiliğine mal edilmelidir, (Bkz. Efes Kon: DS 255) yalnızca mucizeleri değil, çektikleri (Bkz. DS 424) hatta ölümü de: "Bedeninde çarmıha gerilen Rabbimiz Mesih İsa gerçek Tanrı’dır, şanlı Rab’dir ve Kutsal Üçlü-Birlik’in Biri’dir." (DS 432)

469 Kilise İsa’nın birbirinden ayrılmaz biçimde gerçek Tanrı ve gerçek insan olduğunu kabul eder. O Tanrılığından ve Rab’ liğinden hiçbir şey yitirmeden insan olarak kardeşimiz olan gerçekten Tanrı’nın Oğludur:

Roma litürjisi şöyle der: "O ne idiyse öyle kaldı, kendisi olmayanı da üstüne aldı." (LH, 1 Ocak ilahisi, bkz. A. Büyük Leo, ser. 21, 2-3) Yuhanna Krisostomos’un litürjisi de "Ey biricik Oğul ve Tanrı’nın Sözü, ölümsüz olduğun halde, bizim esenliğimiz uğruna Tanrı’nın kutsal Annesi ve Bakire Meryem’den doğmak lütfunda bulundun, değişmeden insan oldun, çarmıha gerildin, ölümünle ölümü ezdin, Kutsal Üçlü-Birlik’in Biri olarak Baba ve Kutsal Ruh’la aynı şekilde yüceltilen Ey Tanrı’nın Mesih’i bizi kurtar!" (Tropaire "O monoghenis")

IV. Tanrı’nın Oğlu nasıl insan oldu?

470 "İnsan doğası, Tanrı Sözü’yle gizemli birleşmesinde emilip yok olmayıp Tanrı Sözü’nün üzerine alındığından" (GS 22, 2), Kilise yüzyıllar boyunca Mesih’in insan vücudunu, akıl ve iradesinin işleme tarzıyla insan ruhunu kabul etmek zorunda kalmıştır. Bağıntılı olarak da Kilise her defasında Mesih’in insan doğasının, onu üzerine alan Tanrı’nın Oğlunun Tanrısal kişiliğinin öz malıdır. Onun onda yaptığı ve onda olduğu her şey "Üçlü-Birlik’in Birini" açınlar. Şu halde Tanrı’nın Oğlu insanlığına Üçlü-Birlik’teki kişisel kendi var olma biçimini aktarır. Böylece, vücudunda olduğu gibi ruhunda da Üçlü-Birlik’in Tanrısal yaşama biçimini insani bir şekilde ifade eder: (Bkz. Yu 14, 9-10)

Tanrı’nın Oğlu insan elleriyle çalıştı, insan aklıyla düşündü, insan iradesiyle davrandı, insan yüreğiyle sevdi. Bakire Meryem’ den doğarak, günah dışında her şeyde bize benzeyen, tamamen bizden biri oldu. (GS 22, 2)

Mesih’in ruhu ve insani anlayışı

471 Laodikyalı Apollinarus Kelâm’ın Mesih’te ruhun ya da canın yerini aldığını iddia ediyordu. Bu yanlış görüşe karşı Kilise ebedi Oğul’un akıllı insan ruhunu da üzerine aldığını belirtir. (Bkz. DS 149)

472 Tanrı’nın Oğlunun üzerine aldığı bu insan ruhu gerçek bir insani anlayışa sahiptir. Böyle olduğu için kendiliğinden sınırsız olamazdı: Zaman ve mekân içinde varlığının tarihi koşullarında yaşamak zorundaydı. Bunun içindir ki Tanrı’ nın Oğlu insan olarak "bilgide ve boyda" (Lk 2, 52), aynı şekilde insan koşulunda tecrübeyle (Bkz. Mk 6, 38, Mk 8, 27, Yu 11, 34, vb) öğrenilecek şeyler üzerinde gelişmeyi kabul etmek zorunda kaldı. Bu, gönüllü "kul olma durumundaki" (Fil 2, 7) alçalışının gerçeğine uygun düşmekteydi.

473 Ama aynı zamanda Tanrı’nın Oğlunun bu gerçekten insani bilgisi kişiliğinin Tanrısal yaşamını ifade ediyordu. (Bkz. Aziz. Büyük Gregorius, ep. 10, 39: DS 475) "Tanrı’nın Oğlunun insan doğası, kendiliğinden değil de Kelâm ile olan birleşmesinden dolayı Tanrı’ya ait her şeyi biliyor ve gösteriyordu." (Aziz. İman Şahidi Maximus, qu. Dub. 66) Bu her şeyden önce insan olan Tanrı’nın Oğlunun Babasından aldığı doğrudan ve mahrem bilgisidir. (Bkz. Mk 14, 36, Mt 11, 27, Yu 1, 18, 8, 55, vb) Oğul insan olarak insan yüreğindeki gizli düşünceleri Tanrısal bir kavrayışla bildiğini gösteriyordu. (Bkz. Mk 2, 8,Yu,2 ; 25, 6 ; 61, vb)

474 İnsan olan Kelâm’ın kişiliğinde Tanrısal Bilgelikle olan birliği aracılığıyla açınlamaya geldiği Tanrı tasarılarının tam olarak bilincindeydi. (Bkz. Mk 8, 31,9, 31, 10, 33-34, 14, 18-20. 26-30) Bu alanda bilmediği şeyi, (Bkz. Mk 13, 32) başka yerde açınlayamayacağını söyledi. (Bkz. Hİ 1, 7)

Mesih’in insan iradesi

475 Aynı koşutta, Kilise altıncı ökümenik Konsil’de (681’ deki III. İstanbul Konsili) Mesih’in iki iradeye ve birbirlerine karşıt olmayan, birlikte hareket eden biri Tanrısal öteki insani olmak üzere iki doğal eylemi olduğunu kabul etti. Öyle ki Beden alan Kelâm esenliğimiz için Baba ve Kutsal Ruh’la kararlaştırdıkları her şeyi, insan olarak Babasına itaat ederek gerçekleştirmek istedi. (Bkz. DS 556-559) Mesih’in insan iradesi "Tanrısal iradesiyle çatışmadan ve direnmeden, daha çok bu herşeye kadir iradeye bağımlı kalarak onu izler" (DS 556)

Mesih’in gerçek bedeni

476 Kelâm beden alarak insan olduğu için, Mesih’in bedeninin sınırları belirlenmişti. (Bkz. 649’daki Latran Kon: DS 504) İşte bu yüzden İsa’nın yüzünün tasvir edilmesine (Gal 3, 2) izin vardır. Altıncı ökümenik konsilde (787’deki II. İznik Kon: 600-603) Kilise İsa’nın ikonalarda resmedilmesini resmen kabul etti.

477 Aynı zamanda Kilise "doğası gereği görünmeyen Tanrı’ nın İsa’nın bedeninde gözümüze görünür olduğunu" (Noel’e önsöz) daima kabul etmiştir. Nitekim, Mesih’in bedeninin bireysel özellikleri Tanrı’nın Oğlunun Tanrısal kişiliğini ifade etmektedir. Tanrı’nın Oğlu insan vücudunun hatlarını öylesine kendisine mal etmiştir ki, bir ikonada resmedildiğinde, bu hatlara saygı gösterilebilir, zira İsa’nın resmine saygı gösteren bir inanlı aslında "o ikonada resmedilen kişiye saygı gösteriyor demektir" (II. İznik Kon: DS 601)

İnsan olan Kelâm’ın Yüreği

478 İsa yaşamı boyunca, çektiklerinde ve can çekişmesinde hepimizi ve her birimizi tanıdı ve sevdi ve her birimiz uğruna kendi yaşamını verdi: "Tanrı’nın Oğlu beni sevdi ve benim uğruma kendini feda etti" (Gal 2, 20). O hepimizi insan yüreğiyle sevdi. Bu nedenle, günahlarımız ve esenliğimiz (Bkz. Yu 19, 34) uğruna mızrakla delinen İsa’nın kutsal Yüreği, Kurtarıcı’nın sürekli olarak "ebedi Baba’ya ve ayırt etmeksizin bütün insanlara duyduğu bu sevginin çok değerli işareti ve simgesi olarak kabul edilmiştir" (XII Pius Enc. "Haurietis aquas": bkz. DS 3812)

ÖZET

479 Tanrı tarafından belirlenen bir zamanda, Baba’nın biricik Oğlu, ebedi Söz, kısacası Baba’nın Kelâm’ı ve özsel Sureti insan oldu: Tanrısal doğasını yitirmeden insan doğasını üzerine aldı.

480 Mesih İsa Tanrısal Kişiliğinin birliğinde gerçek Tanrı ve gerçek insandır; işte bu nedenle insanlarla Tanrı arasında tek Aracıdır.

481 Mesih İsa’nın, Tanrı’nın Oğlu’nun tek Kişiliğinde birleşmiş ve birbirleriyle karıştırılmayan biri Tanrısal öteki insan olan iki doğası vardır.

482 Gerçek Tanrı ve gerçek insan olan Mesih’in Baba ve Kutsal Ruh’la ortak olan Tanrısal akıl ve iradesine tamamen bağlı bir insan aklı ve bir insan iradesi vardır.

483 Kelâm’ın insan olması, Kelâm’ın tek Kişiliğinde Tanrısal doğa ile insan doğasının şahane bir biçimde birleşmesinin gizidir.

II. PARAGRAF

" ... Kutsal Ruh’un kudretiyle,

Bakire Meryem’den doğdu"

I. Kutsal Ruh’un kudretiyle ...

484 Cebrail’in Meryem’e müjdesiyle "zaman dolmuştur" (Gal 4, 4), yani vaatler ve hazırlıklar gerçekleşmiştir. Meryem "Tanrılığın bütünlüğünün bedensel" (Kol 2, 9) olarak yerleşeceği Kişi’ye gebe kalmaya çağrılmıştır. Meryem’in, "Bu nasıl olacak, hiçbir erkekle ilişkim olmadı ki!" sorusuna şu cevap verilecektir: "Kutsal Ruh sana gelecek" (Lk 1, 35).

485 Kutsal Ruh’un misyonu daima Oğul’unkine bağlı ve Onunkiyle düzenlenmiştir. (Bkz. Yu 16, 14-15) "Yaşam veren Rab olan" Kutsal Ruh Bakire Meryem’in rahmini kutsamak ve onu Tanrısal bir biçimde gebe bırakmak ve Meryem Ana’dan alınan insani halinde Baba’nın ebedi Oğluna gebe kalması için gönderilmiştir.

486 Bakire Meryem’in rahminden insan olarak doğan Baba’ nın biricik Oğlu "Mesih’tir", yani insan olarak dünyaya gelmesinden itibaren Kutsal Ruh tarafından meshedilendir, (Bkz. Mt 1, 20,Lk 1, 35) her ne kadar kendini adım adım göstermiş olsa da: Çobanlara, (Bkz. Lk 2, 8-20) yıldızbilimcilere, (Bkz. Mt 2, 1-12) Vaftizci Yahya’ya, (Bkz. Yu 1, 31-34) havarilere. (Bkz. Yu 2, 11) Mesih İsa’nın tüm yaşamı, "nasıl Tanrı tarafından Kutsal Ruh’la ve kudretle meshedildiğini gösterecektir" (Hİ 10, 38).

II. ... Bakire Meryem’den doğdu

487 Katolik imanının Meryem hakkındaki görüşü Mesih hakkında inandığı şeye dayanır, ancak Meryem hakkında öğrettikleri de Mesih’e olan inancını aydınlatır.

Meryem’in alınyazısı

488 "Tanrı Oğlunu gönderdi" (Gal 4, 4), ama "Ona bir beden bulmak için" (Bkz. İbr 10, 5) bir kadının özgürce işbirliğini istedi. Bunun için, bütün ebediyette, Tanrı, Oğlunun Annesi olması için, İsrailli bir kızı, Celile’deki Nasıralı genç bir Yahudi kızını, "Davud’un soyundan Yusuf adındaki adama nişanlı bir bakireyi seçti, bu bakirenin adı Meryem’di" (Lk 1, 26-27):

Nasıl ki ölüm insan yaşamına bir kadın tarafından girdiyse, aynı şekilde yaşamın da insan yaşamına bir kadın tarafından girmesi için Mağfiretler Babası, Kelâm’ın insan olarak yeryüzüne gelmesinden önce, daha önceden seçilen bu Anne adayının rızasını almak istedi. (LG 56, bkz. 61)

489 Eski Antlaşma boyunca, Meryem’in misyonu kutsal kadınlar tarafından hazırlandı. Ta başlangıçta, Havva vardı. İtaatsizliğine karşın Havva kendi soyundan gelen bir kadının Kötü’nün (Bkz. Yar 3, 15) başını ezeceğine ve tüm insanların Anası (Bkz. Yar 3, 20) olacağına dair söz alır. Bu vaade göre Sara ilerlemiş yaşına rağmen bir oğlan doğurur. (Bkz. Yar 18, 10-14, 21, 1-2) Bütün insani beklentinin tersine, Tanrı sözüne sadık kaldığını göstermek için zayıf ve güçsüz kabul edileni seçti: "Anna, Samuel’in annesi, (Bkz. 1 Sam 1) Debora, Rut, Yudit ve Ester ve daha birçok kadın. (Bkz. 1 Kor 1, 27) Meryem, Rab’den gelecek esenliği umutla bekleyen ve onu güvenle kabul eden Rab’ bin bu zavallı ve alçakgönüllü yaratıkları arasında en ön sırayı alır. Sion’un yüce kızı Meryem’le uzun bekleyişin ardından vaat gerçekleşir ve yeni bir düzen kurulur." (LG 55)

Meryem’in Günahsız Olarak Doğması

490 Kurtarıcı’nın Annesi olabilmek için Meryem Tanrı tarafından böylesi önemli bir görev için gerekli lütuflarla donatıldı. (LG 56) Cebrail Melek müjdeyi Meryem’e bildirirken onu "Tanrı’ nın lütfuyla dolu olan" (Lk 1, 28) diyerek selamlar. Nitekim bu göreve rıza göstermesi için Meryem’in Tanrı’nın lütfu ile dolu olması gerekirdi.

491 Kilise yüzyıllar boyunca Meryem’in döllendiği andan itibaren Tanrı tarafından "kurtarılmış" olduğunun bilincindeydi. Papa IX. Pius tarafından 1854 yılında ilan edilen "Meryem’in Günahsız Olarak Doğması" dogması şöyle der:

Çok mutlu Bakire Meryem döllendiği ilk andan itibaren Herşeye Kadir Tanrı’nın özel bir nimeti ve lütfu sayesinde, Kurtarıcı Mesih İsa’nın insan soyu üzerindeki liyakatı göz önüne alınarak, ilk günahın her türlü lekesinden muaf tutulmuştur. (DS 2803)

492 Döllenişinin ilk anından itibaren donatılmış olduğu bu "tümüyle biricik olan kutsallığın ihtişamı" (LG 56) bütünüyle Mesih’ten gelmektedir: "Oğlunun liyakatı göz önüne alınarak seçkin bir şekilde kurtarıldı." (LG 53) Yaratılmış her insandan çok Baba "onu Mesih’te her türlü tinsel kutsamayla göklerde kutsadı" (Ef 1, 3). Baba onu "dünyanın kuruluşundan önce kendi huzurunda, sevgide kutsal ve kusursuz olması için Mesih’te seçti." (Ef 1, 4)

493 Doğu Kilise Babaları, Tanrı’nın Annesine "Çok Kutsal" (Panaghia) derler, hiçbir günah lekesinin onu kirletmediğini, Kutsal Ruh tarafından yoğrularak yeni bir yaratık olarak yaratılışını kutlarlar. (LG 56) Tanrı’nın lütfu sayesinde Meryem ömrü boyunca her türlü kişisel günahtan uzak kaldı.

"Bana dediğin gibi olsun ... "

494 Erkek tanımadan Kutsal Ruh’un kudretiyle (Bkz. Lk 1, 28-37) "Çok Yüce’ nin Oğlunu" doğuracağı kendisine haber verildiğinde Meryem buna "iman itaatiyle" (Rom 1, 5) "Tanrı için imkânsız hiçbir şeyin olmadığından" emin bir şekilde "Ben Rab’bin bir kuluyum; bana dediğin gibi olsun" (Lk 1, 37-38) dedi. Böylece Meryem, Tanrı’nın sözüne rıza gösterip, hiçbir günah engeli tanımadan bütün yüreğiyle esenlikle ilgili Tanrısal iradeyi kabul ederek kendisini tümü ile Oğlunun kişiliğine ve işine teslim etti, Ona olan bağlılığıyla ve Onunla birlikte, Tanrı’ nın lütfuyla, İnsanları Kurtarma gizine (Bkz. LG 56) hizmet etmek için İsa’nın Annesi oldu.

A. Ireneus’un dediği gibi, "Meryem itaati ile hem kendisi için, hem de bütün insanlık için esenlik nedeni oldu". Onunla birlikte çok sayıda Kilise Babası da şöyle diyor: "Havva’nın sözdinlemezliğinin oluşturduğu düğüm, Meryem’in itaati ile çözüldü; bakire Havva’nın inançsızlığının bağladığını Bakire Meryem imanıyla çözdü"; Kilise Babaları Meryem’le Havva’yı kıyaslayarak Meryem’e "canlıların Annesi" diyorlar ve çoğu zaman da buna şunu ekliyorlar: "Havva ile ölüm, Meryem’le yaşam geldi." (LG 56)

Meryem’in Tanrısal Anneliği

495 İncillerde "İsa’nın Annesi" (Bkz. Mt 13, 55) (Yu 2, 1; 19, 25) diye çağrılan Meryem Kutsal Ruh’un itkisiyle, oğlunun doğumundan önce "Rabbimin Annesi" olarak çağrılmıştır (Lk 1, 43). Nitekim, erkekten değil de Kutsal Ruh’tan gebe kalarak kendi etinden doğurduğu Oğul, aslında Kutsal Üçlü-Birlik’in ikinci Kişisi olan, ebedi Baba’nın Oğlundan başkası değildir. Kilise Meryem’in gerçekten Tanrı’nın Annesi (Theotokos) (Bkz. DS 251) olduğunu resmen beyan eder.

Meryem’in bakireliği

496 İman ilkelerinin ilk formüle edilişinden beri (Bkz. DS 10-64) Kilise İsa’ nın Bakire Meryem’in rahminde "erkek sperminin katkısı olmadan" (649’daki Latran Kon: DS 503) Kutsal Ruh’un kudretiyle döllenmiş olduğunu kabul etmektedir. Kilise Babaları bu tür döllenmede bizler gibi insan şeklini alanın gerçekten Tanrı’nın Oğlu olduğu işaretini görüyorlar.

Az. Antakyalı Ignatius (II. yüzyılın başı) şöyle der: "İsa’nın insan olarak Davut’un soyundan geldiğine, (Bkz. Rom 1, 3) Tanrı’nın kudreti ve iradesine göre de Tanrı’nın Oğlu olduğuna, (Bkz. Yu 1, 13) gerçekten bir bakireden doğduğuna, ( ... ) Pontius Pilatus zamanında bizler uğruna çarmıha çivilendiğine ( ... ), gerçekten acı çektiğine ve gerçekten dirildiğine (İzmir. 1-2) tamamen kanaat getirdiniz."

497 Meryem’in bakire olarak gebe kalmasını anlatan İncil’ deki anlatılar (Bkz. Mt 1, 18-25, Lk 1, 26-38) bu olayı her türlü insani olanağı aşan Tanrısal bir olgu olarak görmektedirler: (Bkz. Lk 1, 34) Melek, Meryem’in nişanlısı Yusuf’a "Onun rahminde oluşan Kutsal Ruh’tandır" (Mt 1, 20) diyor. Kilise bu olayda peygamber İşaya’ya vaat edilen Tanrısal sözün gerçekleşmesini görüyor: "İşte Bakire gebe kalıp bir oğul doğuracak" (İş 7, 14) (Mt 1, 23’ün Yunanca çevirisine göre).

498 Markos’a göre İncil’in ve Yeni Antlaşma’daki Mektupların Meryem’in bakire olarak gebe kalması olayı konusunda sessiz kalmaları şaşırtıcı. İnsanın acaba bu, efsanelerden ya da hiçbir tarihi dayanağı olmayan Tanrıbilimsel sözdiziminden ibaret bir şey mi diye soracağı geliyor. İsa’nın babasız dünyaya gelişiyle ilgili inanç inanmayanların, Yahudilerin, putperestlerin şiddetli muhalefetine, alaylarına ve anlayışsızlığına maruz kaldı. (Bkz. Aziz. Justinus, dial. 99, 7, Origenes, cels. 1, 32. 69, e.a.) Bu inanç putperest mitolojisiyle ya da zamanın fikirlerine uyumla desteklenmemişti. Bu olayın anlamı ancak Mesih’in doğumundan Paskalyasına kadarki "bütün gizlerini birbiriyle bağlayan bağ"da (DS 3016) gören imanla görülebilir. Antakyalı Ignatius bu bağı şu şekilde açıklıyor: "Bu dünyanın prensine, Meryem’in bakireliği ve doğuracağı bildirilmediği gibi İsa’nın ölümü de bildirilmedi: Tanrı’nın sessizliğinde gerçekleşen üç eşsiz giz" (Bkz. 1 Kor 2, 8).

Meryem’in sürekli olarak bakire kalışı

499 Meryem’in (Bkz. DS 427) bakire olarak anne olması Kilise’yi Meryem’ in yaşadığı sürece sürekli olarak hatta insan olan Tanrı’nın Oğlunun doğumunda bile bakire kaldığı inancına götürdü. (Bkz. DS 291, 294, 503, 571, 1880) Gerçekten Mesih’in doğumu ‘annesinin bakireliğini azaltmak bir yana onun bozulmazlığını kutsadı. (LG 57) Kilise litürjisi Meryem’i "hep bakire kalan" (Aeiparthenos) olarak kutlar. (Bkz. LG 52)

500 Meryem’in bakireliğine karşı çoğu zaman İsa’nın erkek ve kız kardeşlerini ileri sürerler. (Bkz. Mk 3, 31-35, 6, 3,1 Kor 9, 5,Gal 1, 19) Kilise bu bölümleri hiçbir zaman Meryem’in başka çocukları olarak anlamadı: Nitekim İsa’nın kardeşleri "Yakup ile Yusuf" (Mt 13, 55) İsa’nın öğrencisi olan Meryem (Bkz. Mt 27, 56) adındaki başka bir kadının çocuklarıdır (Mt 28, 1). Eski Antlaşma’da yer alan bir ifadeye dayanarak burada söz konusu olan kişilerin İsa’nın yakın akrabaları olduğunu söyleyebiliriz. (Bkz. Yar 13, 8, 14, 16, 29, 15, vb)

501 İsa Meryem’in tek çocuğudur. Ancak Meryem’in manevi anneliği (Bkz. Yu 19, 26-27, Ap12, 17) İsa’nın gelip kurtardığı bütün insanları kapsar: "Meryem Oğlunu doğurdu, öyle ki Tanrı Onu birçok kardeş arasında ilk doğan yaptı (Rom 8, 29), yani inanlılar arasında, onların doğumuna ve eğitimine Meryem anne sevgisini vermektedir." (LG 63)

Meryem’in bakire olarak anne olmasının Tanrı tasarısındaki yeri

502 Dini bakış açısı Vahyin bütünüyle olan bağıyla Tanrı’nın kurtarıcı tasarısında yer alan Oğlunun bir bakireden doğmasını istemesinin gizemli nedenlerini keşfedebilir. Bu nedenler Mesih İsa’nın kişiliğiyle ve kurtarıcı misyonuyla olduğu kadar bu misyonun bütün insanlar adına Meryem tarafından kabul edilmesiyle de ilgilidir:

503 Meryem’in bakireliği Kelâm’ın insan olma olayında Tanrı’nın mutlak inisiyatifini ortaya koyar. İsa’nın Babası Tanrı’dır. (Bkz. Lk 2, 48-49) "Üzerine aldığı insan doğası onu hiçbir zaman Babasından uzaklaştırmadı ( ... ); doğal olarak Tanrılığı ile Babasının Oğludur, doğal olarak da insanlığıyla annesinin oğludur, ama özde her iki doğasında da Tanrı’nın Oğludur." (796’daki Friuli Kon: DS 619)

504 Bakire Meryem’in rahminde Kutsal Ruh’un kudretiyle oluşan İsa yeni yaratılışı kuran Yeni Adem’dir: (Bkz. 1 Kor 15, 45) "İlk adam yerden yani topraktandır, İkinci adam göktendir" (1 Kor 15, 47). Mesih’in insanlığı, oluştuğu andan itibaren Kutsal Ruh’la doluydu çünkü Tanrı "Ona sınırsız bir ölçüde Ruh verir" (Yu 3, 34). Kurtarılmış insanlığın başı (Bkz. Kol 1, 18) olarak Onun bütünlüğünden lütuf üzerine lütuf aldık (Yu 1, 16).

505 İsa, Yeni Adem, bakire oluşumuyla iman aracılığıyla Kutsal Ruh’ta manevi evlatların yeniden doğuşunu sağlamış oldu. "Bu nasıl olacaktır?" (Bkz. Yu 3, 9) (Lk 1, 34). Tanrısal yaşama katılma "ne kandan, ne bedenin isteğinden, ne de insanın isteğinden gelir; tersine Tanrı’dan gelir" (Yu 1, 13). Bu yaşamı kabul etme bakireliği taahhüt etmektir, zira bu tamamiyle insana Kutsal Ruh tarafından verilir. İnsanın Tanrı’ya karşı (Bkz. 2 Kor 11, 2) eğiliminin niteliği tam anlamıyla Meryem’in bakire anneliğinde gerçekleşir.

506 Meryem bakiredir. Bakireliği de hiçbir kuşkunun kirletmediği imanının, (LG 63) kendisini kayıtsız şartsız Tanrı’nın iradesine (Bkz. 1 Kor 7, 34-35) bırakmasının işaretidir. Kurtarıcının Annesi olma şerefini ona imanı sağlamıştır: "Çokmutlu Meryem, Mesih’i doğurduğundan çok Mesih’ten inanç aldığı için çokmutludur." (A. Augustinus, virg. 3)

507 Meryem hem anne hem de bakiredir, çünkü Meryem Kilise’nin sureti ve en mükemmel şekilde gerçekleşmesidir: (Bkz. LG 63) "Kilise de imanda aldığı Tanrı sözü sayesinde Anne olur ve Vaftizle Kutsal Ruh’un kudretiyle Tanrı’dan doğan oğulları yeni ve ölümsüz bir yaşama doğurur. Kendisini arı ve namuslu tutan Eşine olan inancından dolayı Kilise de bakiredir." (LG 64)

ÖZET

508 Tanrı Havva’nın soyundan gelen Bakire Meryem’i Oğlunun Annesi olarak seçti. O "Lütufla dolu"dur, "Kurtarıcılığın en kusursuz meyvesidir" (SC 103): Döllenmiş olduğu andan itibaren ilk günahın lekesinden muaf tutulmuş ve ömrü boyunca kişisel bir günah işlememiştir.

509 Meryem tam olarak "Tanrı’nın Annesidir", çünkü Meryem Tanrı’nın kendisi olan, insandan olan Tanrı’nın ebedi Oğlunun annesidir.

510 Meryem "Oğluna gebe kaldığı halde bakireydi, oğlunu doğururken de bakireydi, onu taşırken de bakireydi, onu ana sütüyle beslerken de bakireydi" (A. Augustinus, serm. 186, 1): Meryem bütün varlığıyla "Rab’ bin kuludur" (Lk 1, 38).

511 Bakire Meryem "özgürce itaati ve imanıyla insanların esenliğine katkıda bulunmuştur" (LG 56). Meryem ‘evet’ini bütün insanlık adına söylemiştir. (A. Aquinolu Thomas, s. th. 3, 30, 1) İtaati sayesinde yaşayanların annesi, yeni Havva olmuştur.

III. PARAGRAF

Mesih’in Yaşamındaki gizler



512 İnanç İlkeleri Formülü, Mesih İsa’nın yaşamında sadece Beden Alması (döllenişi ve doğuşu) ve Paskalya (çektikleri, haça gerilmesi, ölümü, mezara konulması, ölüler diyarı, dirilişi, göğe çıkışı) gizlerinden söz eder. İsa’nın gizli ve aleni yaşamı hakkında açık bir şekilde, hiçbir şey söylemez, ne var ki İsa’nın Beden Alması ve Paskalyası ile ilgili iman ilkeleri Mesih’in dünyadaki yaşamını aydınlatmaktadır. "İsa’nın başlangıçtan ta yukarı alındığı güne dek bütün yapıp öğrettiklerini" (Hİ 1, 1-2) Noel ve Paskalya gizleri ışığında değerlendirmek gerekir.

513 Din eğitimi, duruma göre, İsa’nın gizlerinin bütün zenginliğini sergileyecektir. Burada yalnızca Mesih’in yaşamındaki gizlerle ilgili bazı ortak öğeleri (I), sonra gizli yaşamındaki (II) ve aleni yaşamındaki (III) gizlerinin ana çizgilerini belirtmek yeterli olacaktır.

I. Mesih’in tüm yaşamı gizdir

514 İsa hakkında merak edilen birçok şey İncillerde yer almıyor. İncillerde Nasıra’daki yaşamıyla ilgili hiçbir bilgi yoktur, hatta aleni yaşamının büyük bir bölümü İncillerde zikredilmemiştir. (Bkz. Yu 20, 30) İncillerde yazılanlar ise "İsa’nın Tanrı’nın Oğlu Mesih olduğuna iman edesiniz ve iman ederek Onun adıyla yaşama kavuşasınız diye" (Yu 20, 31) yazılmıştır.

515 İnciller ilk inanan (Bkz. Mk 1, 1, Yu 21, 24) ve inandıklarını başkalarıyla paylaşmak isteyen insanlar tarafından yazıldı. İsa’nın kim olduğunu imanla tanıdıktan sonra, yeryüzünde sürdürdüğü yaşamındaki gizlerinin izlerini görmüş ve bunları göstermeye çalışmışlardır. Doğumundaki kundak bezinden (Bkz. Lk 2, 7) çarmıhtaki ıstırabına (Bkz. Mt 27, 48) ve Dirilişindeki kefene kadar (Bkz. Yu 20, 7) İsa’nın yaşamındaki her şey kendi gizinin işaretidir. Davranışları, mucizeleri, sözleri arasından "Tanrılığı bütünüyle bedence Onda oturduğunu" (Kol 2, 9) gösterir. İsa’nın insanlığı "sır" olarak, kısacası Tanrılığının ve getirdiği esenliğin işaret ve aracı olarak ortaya çıkar: Onun dünyadaki yaşamında gözle görülür ne varsa hepsi kurtarıcı misyonunun ve Tanrısal oğulluğunun gözle görülmez gizine götürür.

İsa’nın gizlerinin ortak çizgileri

516 Mesih’in tüm yaşamı Baba’nın Vahyi’dir: Sözleri ve davranışları, suskunlukları ve acıları, konuşma biçimi ve tutumu. İsa şöyle diyebiliyor: "Beni gören, Baba’yı görmüş olur" (Yu 14, 9), Baba da şöyle diyor: "O ben’im sevgili Oğlumdur; Onu dinleyin" (Lk 9, 35). Rabbimiz, Baba’nın iradesini yerine getirmek için insan oldu. (Bkz. İbr 10, 5-7) Onun gizlerinin en küçük çizgileri bile "Tanrı’nın bizlere olan sevgisini" gösterir (1 Yu 4, 9).

517 Mesih’in tüm yaşamı İnsanları Kurtarma gizidir. Kurtuluş bize her şeyden önce Haçta dökülen kanla (Bkz. Ef 1, 7, Kol 1, 13-14, 1 Pet 1, 18-19) gelir, ancak bu giz Mesih’in bütün yaşamında iş başındadır: İnsan olarak doğmasıyla, kendisini yoksul kılarak bizleri yoksulluğuyla zenginleştirir; (Bkz. 2. Kor 8, 9) gizli yaşamında, itaat ederek, bizim sözdinlemezliğimizi onarır; (Bkz. Lk 2, 51) dinleyicilerini sözüyle arındırır;(Bkz. Yu 15, 3) şifa dağıtmasıyla, cin kovmalarıyla "zayıflıklarımızı kaldırdı ve hastalıklarımızı yüklendi" (Bkz. İş 53, 4) (Bkz. Yu 15, 3) (Mt 8, 17); Dirilişiyle bizleri akladı. (Bkz. Rom 4, 25)

518 Mesih’in tüm yaşamı giz Özetidir. İsa’nın yaptığı, söylediği ve çektiği her şey, ilk durumundan düşmüş insanı düzeltip eski durumuna getirmek amacını gütmektedir:

Mesih İsa Adem’de yitirdiğimizi, yani Tanrı’ya benzer ve suretinde olduğumuz özelliğimizi Kendisinde yeniden kazanalım diye yeryüzüne gelip insan olarak, insanların uzun öyküsünü kendisinde özetledi ve kısaca bizi esenliğe kavuşturdu. (A. Ireneus, haer. 3, 18, 1) Mesih insan yaşamının bütün evrelerinden işte bu nedenle geçerek insanların Tanrı’yla birlik olmasını sağladı. (Age. 3, 18, 7, bkz. 2, 22, 4)

İsa’nın gizlerine olan ortaklığımız

519 Mesih’in tüm zenginliği "bütün insanlar içindir ve herkesin iyiliğinedir"(RH 11). Mesih yaşamını kendisi için değil, insanlar ve onların esenliği için insan olarak vücut bulmasından "günahlarımız için" ölümüne kadar bizim için yaşadı (1 Kor 15, 3) ve bizim "aklanmamız için" dirildi (Rom 4, 25). Şimdi de "Baba’nın yanında bizim avukatlığımızı yapıyor" (1 Yu 2, 1) "bizim lehimizde aracılık etmek için hep canlıdır" (İbr 7, 25). İlk ve son kez olmak üzere bizim için yaşadıkları ve çektikleri ile "bizim lehimize aracılık etmek için Tanrı’nın huzurunda" daima hazır durmaktadır (İbr 9, 24).

520 İsa tüm yaşamıyla bize örnek olmuştur: (Bkz. Rom 15, 5, Fil 2, 5) O bizi öğrencileri olmaya ve kendisini izlemeye çağıran "kusursuz insandır" (GS 38): Kendini küçültmesiyle bize örnek alınacak bir ders verdi, (Bkz. Yu 13, 15) duasıyla duaya çekiyor, (Bkz. Lk 11, 1) yoksulluğu ile yoksunluğu ve zulümleri özgürce kabullenmeye çağırıyor. (Bkz. Mt 5, 11-12)

521 Mesih tüm yaşadıklarını Onda yaşayabilmemiz ve Onun onları bizde yaşayabilmesi için ağlıyor. "Tanrı’nın Oğlu insan olarak vücut bulmasıyla bir bakıma kendisini her insanla birleştirmiş oldu." (GS 22, 2) Bizler Onunla bir olmaya çağrıldık; bizler için ve bize örnek olarak bedeninde yaşadıklarına Bedeninin organları olarak bizleri ortak etti:

İsa’nın gizlerini ve yaşama biçimini kendimizde gerçekleştirmeye devam etmeliyiz, ve bunun için de bunları bizde ve Kilisesinde gerçekleştirmesi için sık sık ona dua etmeliyiz ( ... ). Çünkü Tanrı’ nın Oğlu kendi gizlerinin bizlere ilettiği lütufları sayesinde ve bizde bu gizler aracılığıyla uyandırmaya çalıştığı etkiler sayesinde bizde ve tüm Kilisesinde devam etmeyi ve yayılmayı istiyor. Bu sayede onları bizde gerçekleştirmek istiyor. (A. Yuhanna Eudeus, regn)

II. İsa’nın çocukluğunun ve gizli yaşamının gizleri

Hazırlıklar

522 Tanrı’nın Oğlunun yeryüzüne gelmesi öylesine eşsiz bir olaydır ki Tanrı bunu yüzyıllar boyunca hazırladı. "Birinci Antlaşma’nın" (İbr 9, 15) Ritleri ve kurbanları, şekil ve sembollerinin hepsi Mesih’e doğru yönelmiştir; İsrail’de peş peşe çıkan peygamberlerin ağızlarından Mesih’in geleceği bildirilmiştir. Öte yandan putperestlerin yüreklerinde de bu gelişin belirsiz beklentisini uyandırmıştır.

523 Vaftizci Yahya Mesih’in yolunu hazırlayan (Bkz. Hİ 13, 24) Rab’bin gönderdiği öncüdür. (Bkz. Mt 3, 3) "En Yüce’nin Peygamberi" (Lk 1, 76) olarak bütün peygamberlerin üstündedir, (Bkz. Lk 7, 26) son peygamberdir, (Bkz. Mt 11, 13) İncil’i başlatandır; (Bkz. Hİ 1, 22,Lk 16, 16) annesinin karnındayken Mesih’in gelişini selamlayan (Bkz. Lk 1, 41) ve güveyin dostu olmaktan kıvanç duyan (Yu 3, 29) ve Mesih’i dünyayı günahtan kurtaran Tanrı’nın Kurbanı olarak gösteren, İsa’dan önce "İlyas’ın gücü ve ruhuyla gelen" (Lk 1, 17), vaazlarıyla, Vaftiziyle ve din şehidi olmasıyla Ona tanıklık eden (Bkz. Mk 6, 17-29) kişidir.

524 Noel’den önceki Dört Hafta litürjisinde Kilise Mesih’i bekleyişini güncelleştirir: Kurtarıcı’nın birinci gelişini uzun bir hazırlık devresiyle anan inanlılar ikinci Gelişin coşkulu isteğini yenilerler. (Bkz. Ap 22, 17) Öncü peygamberin doğumunu ve din şehidi oluşunu anan Kilise böylece onun "O büyümeli, bense küçülmeliyim" (Yu 3, 30) dileğine katılmış olur.

Noel gizi

525 İsa yoksul bir ailede, alçakgönüllülük içinde ahırda doğdu; (Bkz. Lk 2, 6-7) basit çobanlar bu olayın ilk tanıklarıdır. Tanrı’nın yüceliği bu yoksullukta kendini gösterir. (Bkz. Lk 2, 8-20) Kilise bu gecenin yüceliğini terennüm etmekten bıkmaz:

Bakire bugün dünyaya Tanrı’yı getirdi
Yeryüzü de Ulaşılamaz olana bir mağara sundu.
Melekler ve çobanlar onu yücelttiler,
yıldızbilimciler yıldıza bakarak yol aldılar,
Çünkü sen, Küçük Bebek, ebedi Tanrı
bizim için doğdun! (Kontakion de Romanos le Mélode)

526 Çocuk olmak Tanrı’ya göre Tanrı’nın Egemenliğine girmenin şartıdır; (Bkz. Mt 18, 3-4) işte bunun içindir ki alçalmak, (Bkz. Mt 23, 12) küçük olmak gerekir; dahası "Tanrı’nın çocukları olmak için" (Yu 1, 12) "Yukardan doğmak" (Yu 3, 7), "Tanrı’dan doğmak" (Yu 1, 13) gerekir. Noel gizi Mesih bizde "biçim aldığı" (Gal 4, 19) zaman gerçekleşir. Noel bu "şahane değiş tokuşun" gizidir:

Ey şahane değiş tokuş! İnsan soyunun Yaradanı, bir beden ve bir ruh alarak, bir bakireden doğma lütfunda bulunarak, insanın yardımı olmadan insan oldu ve bize Tanrılığını armağan etti. (LH, Noel ilahisi)

İsa’nın çocukluğunun gizleri

527 İsa’nın doğumundan sekiz gün sonraki sünneti (Bkz. Lk 2, 21) antlaşmanın yapıldığı halk içine girmesinin, Kutsal Yasa’ya (Bkz. Gal 4, 4) tabi olmasının, ömrü boyunca katılacağı İsrail kültünün temsilcisi olacağının, İbrahim’in soyundan geldiğinin işaretidir. Bu işaret Vaftizden başka bir şey olmayan Mesih’in vaftizinin önbelirtisidir (Kol 2, 11-13).

528 6 Ocak yortusu İsa’nın İsrail’in Mesih’i, Tanrı’nın Oğlu ve dünyanın Kurtarıcısı olarak ortaya çıkmasıdır. 6 Ocak yortusu İsa’nın Şeria nehrinde Vaftiz olması ve Kana’daki düğün ile birlikte, (Bkz. LH, 6 Ocak arifesinde okunan Magnificat ilahisi) Doğu’dan gelen "yıldızbilimciler" tarafından Ona tapınılmasını kutlar (Mt 2, 1). İncil, komşu ülkelerdeki putperest dinlerin temsilcileri olan bu "yıldızbilimciler"de Tanrı’nın insan olarak getirdiği esenlikli İyi Haber’in uluslarca kabul edilişinin ilk belirtilerini görmektedir. Yıldızbilimcilerin Yahudilerin Kralına saygılarını sunmak için Kudüs’e gelmeleri (Mt 2, 2), Davut’un yıldızının (Bkz. Sayı 24, 17,Ap 22, 16) mesihçi ışığında ulusların kralı olacak kişiyi İsrail’de aradıklarını gösterir. (Sayı 24, 17-19) Onların gelişi putperestlerin ancak Yahudilere dönerek (Bkz. Yu 4, 22) ve onlardan Eski Ahit’te (Bkz. Mt. 2, 4-6) yer alan mesihçi vaadi alarak İsa’yı keşfedebileceklerini ve Ona Tanrı’nın Oğlu ve dünyanın Kurtarıcısı olarak tapabileceklerini gösterir. 6 Ocak Yortusu "ulusların hepsinin ataların ailesine katıldığını" (A. Büyük Leo, serm. 23) gösterir ve İsraelitica dignitas’ı kazandırır. (MR, Paskalya Akşam duası 26: Üçüncü okumadan sonraki dua)

529 İsa’nın Tapınağa sunulması (Bkz. Lk 2, 22-39) Onu Rab’be ait olan İlk-Doğan olarak gösterir. (Bkz. Çık 13, 12-13) Simeon ve Anna ile birlikte bütün İsrail Kurtarıcı’yı karşılamaya gelir (Bizans geleneği bu olayı bu şekilde adlandırıyor). İsa onca zamandır beklenen, "ulusların ışığı" ve "İsrail’in şerefi", aynı zamanda "çelişki işareti" olan Mesih olarak kabul edilir. Acının keskin kılıcı Meryem’e başka bir kurbanı, Tanrı’nın tüm halkların huzurunda hazırladığı esenliği getirecek kusursuz ve biricik kurbanı önceden haber vermektedir.

530 Mısır’a kaçış ve masum çocukların katledilmesi (Bkz. Mt. 13-18) karanlıkların ışığa karşı çıkmasını gösterir: "Kendi yurduna geldi, ama kendi halkı Onu kabul etmedi" (Yu 1, 11). Mesih’in tüm yaşamı zulüm altında geçecektir. Ona inananlara da Onunla birlikte zulüm edecekler. (Bkz. Yu 15, 20) Mısır’dan hareketi (Bkz. Mt 2. 15) Göç’ü (Bkz. Hoş 11, 1) anımsatıyor ve İsa’yı kesin kurtarıcı olarak gösteriyor.

İsa’nın gizli yaşamının gizleri

531 Yaşamının büyük bir bölümünde İsa insanların engin çoğunluğunun koşullarını paylaştı: Gösterişsiz bir günlük yaşam, el emeğiyle sürdürülen bir yaşam, Tanrı’nın Kutsal Yasa’sına tabi Yahudi dinsel yaşam, (Bkz. Gal 4, 4) cemaat içinde yaşam. İncil’de bütün bu zaman süresince İsa’nın anne babasına tabi olduğu ve "bilgelikte ve boyda geliştiği ve Tanrı’nın ve insanların beğenisini kazandığı" (Lk 2, 51-52) yazıyor.

532 İsa’nın annesine ve yasal babasına itaat etmesi dördüncü emrin yerine getirilmesidir. Bu itaat etme göksel Babasına olan oğul itaatinin dünyevi görüntüsüdür. İsa’nın her gün Yusuf’a ve Meryem’e olan itaati Kutsal Perşembe günkü itaatini önceleyerek bildiriyordu: "Benim isteğim değil de ... " (Lk 22, 42.) Mesih’in gizli yaşamındaki günlük itaati Adem’in itaatsizliğinin yaptığı yıkımı şimdiden onarıyordu. (Bkz. Rom 5, 19)

533 Nasıra’daki gizli yaşam her insana yaşamın en olağan günlük olaylarıyla İsa’yla duygu ve düşünce birliğine girmesini sağlar:

Nasıra, İsa’nın yaşamının anlaşılmaya başlandığı bir okuldur: İncil okuludur ( ... ). Önce bir sessizlik dersi. İçimizde ruh için vazgeçilmez ve takdire değer bir koşul olan sessizliğe karşı bir saygı doğmalı ( ... ). Bir aile yaşamı dersi. Nasıra bize ailenin, aile içindeki sevgi birliğinin, sade ve çetin güzelliğinin, kutsal ve bozulmaz niteliğinin ( ... ) ne olduğunu öğretir. Bir iş dersi. Nasıra, ey "Marangozun Oğlunun evi", insan emeğinin katı ve kurtarıcı yasasını işte burada öğrenmek ve kutlamak isterdik ( ... ); tüm dünyadaki emekçilerin hepsini selamlamak ve onlara Tanrısal kardeşlerini, örnek kardeşlerini göstermek isterdik. (VI Paul Nasıra’daki 5 Ocak 1964 tarihli söylev)

534 İsa’nın Tapınak’ta bulunması (Bkz. Lk 2, 41-52) İsa’nın bilinmeyen yıllarına dair İncillerdeki suskunluğu bozan tek olaydır. İsa Tapınak’ta Tanrısal oğulluktan kaynaklanan bir misyona adanmasının gizini aralıyor: "Babamın işleriyle uğraşmam gerektiğini bilmiyor muydunuz?" Meryem’le Yusuf bu sözleri anlamadılar, ama bunu inançla kabul ettiler; İsa da basit bir yaşantının sessizliğine bürünüp yaşayıp giderken "Meryem bütün bu olup bitenleri yüreğinde sakladı".

III. İsa’nın aleni yaşamının gizleri

İsa’nın vaftizi

535 İsa’nın aleni yaşamı Şeria (Bkz. Hİ 1, 22) nehrinde Vaftizci Yahya tarafından vaftiz edilmesiyle başlar. (Bkz. Lk 3, 23) Yahya "insanları günahlarının bağışlanması için tövbe edip vaftiz olmaya çağırıyordu" (Lk 3, 3). Günahkârlar, vergi görevlileri, askerler, (Bkz. Lk 3, 10-14) Ferisiler ve Sadukiler (Bkz. Mt 3, 7) ve fahişeler (Bkz. Mt 21, 32) ona vaftiz olmaya geliyorlardı. "İşte o zaman İsa ortaya çıktı." Yahya tereddüt ediyor, İsa ısrar ediyor: Ve İsa vaftiz oluyor. O sırada Kutsal Ruh güvercin şeklinde, İsa’nın üzerine geliyor ve gökten şu ses duyuluyor: "Bu benim sevgili Oğlumdur" (Mt 3, 13-17). Bu İsa’nın İsrail’in Mesih’i ve Tanrı’nın Oğlu olarak ortaya çıkmasıdır.

536 İsa’nın Vaftizi, Onun açısından, acı çekecek Kul misyonunu kabul ederek işe başlamasıdır. Kendisini günahkârlardan biri saydırdı; (Bkz. İş 53, 12) O şimdiden "dünyanın günahını kaldıran Tanrı’nın Kuzusudur" (Yu 1, 29); şimdiden kanlı ölümünün vaftizini öncelemektedir. (Bkz. Mk 10, 38, Lk 12, 50) Şimdiden "doğru olan her şeyi" yerine getirmektedir (Mt 3, 15), kısacası Babasının iradesine tamamen boyun eğmektedir: Sevgi yüzünden günahlarımızın bağışlanması için bu ölüm vaftizine rıza göstermektedir. (Bkz. Mt 26, 39) Bu rıza karşısında Baba’nın Oğlundan hoşnut olduğunu belirten sesi duyulur. (Bkz. Lk 3, 22, İş 42, 1) İsa’nın döllendiği andan itibaren tamamıyla sahip olduğu Ruh Onun üzerine gelir (Bkz. İş 11, 2) (Yu 1, 32-33). O bütün insanlık için kaynak oluşturacaktır. Vaftizi sırasında Adem’in günahının kapattığı "gökler açılır"; sular da İsa’nın ve Ruh’un inişiyle yeni yaratılışın öncüsü olarak kutsallaşır.

537 Hıristiyan, Vaftiz aracılığıyla, Vaftizini, ölümünü ve dirilişini önceden haber veren İsa’yla sırlı bir şekilde kaynaşır; Hıristiyanın bu pişmanlık ve alçakgönüllü alçalma gizine girmesi gerekir, İsa ile birlikte suya inmesi gerekir, Onunla çıkmak, Oğul’da Baba’nın sevgili oğlu olabilmek ve "yeni bir yaşama sahip olabilmek için" (Rom 6, 4) suda ve Ruh’ta yeniden doğması gerekir:



Mesih’le birlikte dirilmek için Onun vaftizi ile kendimizi gömelim; Onunla birlikte yükselmek için Onunla birlikte inelim; Onda yücelmek için Onunla birlikte yüceltelim. (Nazianzlı Gregorius, or. 40, 9)

Mesih’te olup biten her şey bize su banyosundan sonra, Kutsal Ruh’un göğün yükseklerinde üzerimizde uçtuğunu ve Baba’nın Sesi ile Tanrı’nın oğlu olduğumuzu gösterir. (A. Hilarius, mat. 2)

İsa’nın Şeytan tarafından denenmesi

538 İnciller İsa’nın Yahya tarafından Vaftiz edilmesinden hemen sonra bir süre için çöle çekildiğini yazıyorlar: "Ruh tarafından çöle gönderilen" İsa çölde kırk gün yemek yemeden kaldı; yabani hayvanlar arasındaydı ve melekler Ona hizmet ediyorlardı. (Bkz. Mk 1, 12-13) Bu süre sonunda Şeytan İsa’yı Tanrı’ya karşı oğulluk durumunu tehlikeye atmaya uğraşarak üç kez denemeye kalktı. İsa Adem’in Cennette’ki ve İsrail’in çöldeki ayartılmalarını özetleyen bu saldırıları geri püskürttü, şeytan da Ondan "uygun bir zamanda gelmek üzere" uzaklaştı (Lk 4, 13).

539 İncil yazarları bu gizemli olayın kurtarıcı anlamını şöyle açıklıyorlar: İsa, Adem’in şeytanın ayartmasına düştüğü yerde ayakta kalan yeni Adem’dir. İsa İsrail’in beklentisini kusursuz şekilde yerine getirdi: Eskiden çölde kırk yıl boyunca (Bkz. Mzm 95, 10) Tanrı’yı kışkırtanların tersine, Mesih Tanrı’nın iradesine tamamen tabi olan Tanrı’nın Kulu olarak ortaya çıkmaktadır. İsa bunda şeytanı yenmiştir: O malını geri almak için "güçlü adamı" bağladı (Mk 3, 27). İsa’nın çöldeki ayartıcı üzerindeki zaferi Babasına olan sevgisinin eşsiz itaatini, çekeceklerinin zaferini öncelemektedir.

540 İsa’nın Şeytan tarafından denenmesi insanların (Bkz. Mt 16, 21-23) Ondan bekledikleri ve Şeytan’ın Ona önerdiği şeyin tam zıttı olarak Tanrı’nın Oğlunun Mesih olma biçimini gösterir. İşte bunun içindir ki Mesih Ayartıcı’yı bizim için yenmiştir: "Çünkü zayıflıklarımızı duygusal olarak bizimle paylaşamayan değil, tersine her alanda bizim gibi denenmiş, ama günah işlememiş bir başrahibimiz vardır" (İbr 4, 15). Kilise her yıl kırk günlük Büyük Perhiz’le İsa’nın çöldeki gizine katılmaktadır.

"Tanrı’nın Egemenliği çok yakındır"

541 Yahya’nın tutuklanmasından sonra İsa Tanrı’nın İyi Haberini duyurarak Celile’ye gitti: "Zaman doldu. Tanrı’nın Egemenliği çok yaklaştı. Tövbe edin, İyi Habere inanın" (Mk 1, 15). "Baba’nın iradesini yerine getirmek için Mesih yeryüzünde Tanrı’nın Egemenliğini kurdu."(LG 3) "Şu an, Baba’nın iradesi insanları Tanrı yaşamı birliğine yükseltmektir." (LG 2) Bunu da, insanları, Oğlu olan Mesih İsa’nın etrafında toplayarak yapıyor. Bu toplanma "yeryüzündeki Tanrı Egemenliğinin başlangıcı ve tohumu olan Kilise’dir" (LG 5).

542 Mesih insanların "Tanrı ailesinde" bir araya gelmesinin merkezinde bulunmaktadır. Onları sözleriyle, Tanrı’nın Egemenliğini gösteren işaretlerle, havarilerini göndererek etrafında topluyor. İsa Egemenliğini özellikle Paskalya gizinde; Haç üzerindeki ölümüyle ve Dirilişiyle gerçekleştirecektir. "Ben yerden yukarı kaldırıldığımda, bütün insanları kendime çekeceğim" (Yu 12, 32). Mesih’le birleşmeye bütün insanlar davetlidir. (Bkz. LG 3)

Tanrı’nın Egemenliğinin bildirilmesi

543 Tanrı’nın Egemenliğine herkes davetlidir. İlk önce İsrail çocuklarına (Bkz. Mt 10, 5-7) bildirilen bu Mesihçi Egemenlik tüm ulusların insanlarının kabulü için tasarlanmıştır. (Bkz. Mt 8, 11, 28, 19) Oraya girebilmek için İsa’nın sözlerini kabul etmek gerekir:

Nitekim İsa’nın sözleri bir tarlaya ekilen tohuma benzer: Bu sözleri imanla dinleyenler ve Mesih’in küçük sürüsüne kabul edilenler egemenliğin kendisini kabul etmiş olurlar; sonra, tohum hasat zamanı gelinceye dek kendine özgü niteliğiyle büyüyüp gelişir. (LG 5)

544 Tanrı’nın Egemenliği yoksullara ve küçüklere, kısacası onu alçakgönüllü bir yürekle kabul edenlere aittir. İsa İyi Haberi yoksullara iletmek için gönderildi (Bkz.Lk 7, 22) (Lk 4, 18). Yoksulluk ruhuna sahip olanları mutlu ilan ediyor, zira "Göklerin Egemenliği onlarındır" (Mt 5, 3); Baba bu gerçekleri bilge ve akıllı kişilerden gizleyip küçüklere açmak lütfunda bulundu. (Bkz. Mt 11, 25) İsa ahırdan Haça kadar yoksulların yaşamını paylaştı; açlığı, (Bkz. Mk 2, 23-26, Mt 21, 18) susuzluğu (Bkz. Yu 4, 6-7, 9, 28) ve yoksunluğu (Lk 9, 58) tanıdı. Dahası, her çeşit yoksulla özdeşleşerek onlara karşı aktif sevgi göstermeyi kendi Egemenliğine girmenin şartı yaptı. (Bkz. Mt 25, 31-46)

545 İsa günahkârları Egemenlik sofrasına davet ediyor: "Ben doğru kişileri değil, günahkârları çağırmaya geldim." (Bkz. 1 Tim 1, 15) (Mk 2, 17). Onları tövbe etmeye çağırıyor, tövbe etmeden Tanrı’nın Egemenliğine girilemeyeceğini, ama sözleri ve davranışlarıyla Babasının onlara olan sınırsız merhametini (Bkz. Lk 15, 11-32) ve bir tek günahkârın tövbe etmesiyle gökte duyulan büyük sevinci gösteriyor (Mt 26, 28).

546 İsa Tanrı’nın Egemenliğine, öğretisinin tipik özelliği olan meseller aracılığıyla girmeye çağırıyor. (Bkz. Mk 4, 33-34) Onlar aracılığıyla, Egemenlik sofrasına davet ediyor, (Bkz. Mt 22, 1-14) ama radikal bir seçim yapılmasını da istiyor; insanın egemenliği elde etmek için her şeyden vazgeçmesi gerektiğini söylüyor; (Bkz. Mt 13, 44-45) sözler yeterli değildir, davranışlar önemlidir. (Bkz. Mt 21, 28-32) Meseller insan için ayna gibidir: İnsan sözleri sert bir zemini mi yoksa iyi bir toprağı mı kabul etmektedir? (Bkz. Mt 13, 3-9) Aldığı yetenekleri nasıl kullanmıştır? (Bkz. Mt 25, 14-30) Bu dünyadaki İsa ve Egemenliğin varlığı gizli bir şekilde mesellerin içindedir. Egemenliğe girmek, kısacası göklerin Egemenliğinin gizlerini bilmek için Mesih’in öğrencisi olmak gerekir (Mt 13, 11). "Dışarda" kalanlar için (Mk 4, 11) her şey bilmece gibidir. (Bkz. Mt 13, 10-15)

Tanrı’nın Egemenliğinin belirtileri

547 İsa sözlerinin yanı sıra Tanrı’nın Egemenliğinin Kendisinde hazır bulunduğunu göstermek için çok sayıda "mucize, harika ve belirti" de yaptı (Hİ 2, 22). Bunlar İsa’nın Mesih olduğuna tanıklık ederler. (Bkz. Lk 7, 18-23)

548 İsa’nın gösterdiği işaretler Onu Baba’nın gönderdiğini gösterir. (Bkz. Yu 5, 36, 10, 25) Ona imanla başvuranların dileklerini yerine getirir. (Bkz. Mk 5, 25-34, 10, 52, vb) Mucizeler Babasının işlerini yapan Kişiye duyulan inancı güçlendirir: Mucizeler Onun Tanrı’nın Oğlu olduğunu gösterir. (Bkz. Yu 10, 31-38) Ancak mucizeler "düşme nedeni" de olabilir (Mt 11, 6). Mucizelerin amacı merakı ve büyü isteklerini yerine getirmek değildir. Böylesine kesin mucizelere karşın İsa bazıları tarafından dışlanmıştır; (Bkz. Yu 11, 47-48) hatta onu, mucizeleri şeytanlar aracılığıyla yapmakla suçlamışlardır. (Bkz. Mk 3, 22)

549 İsa bazı insanları yeryüzü felâketlerinden, açlıktan, (Bkz. Yu 6, 5-15) haksızlıktan, (Bkz. Lk 19, hastalıktan ve ölümden (Bkz. Mt 11, 5) kurtararak Mesih olduğunun belirtilerini gösterdi; bununla birlikte İsa yeryüzündeki bütün felâketleri (Bkz. Lk 12, 13- 14, Yu 18, 36) yok etmek için değil, insanları bütün insani köleliklerinin nedeni olan ve onların Tanrı’nın oğulları olmalarının önünde engel olan köleliklerin en berbatı olan günahtan kurtarmak için geldi.

550 Tanrı’nın Egemenliğinin gelişi Şeytan’ın egemenliğinin bozguna uğramasıdır: (Bkz.Mt 12-36) "Eğer ben cinleri Tanrı’nın Ruhuyla kovuyorsam, Tanrı’nın Egemenliği üzerinize gelmiş demektir" (Bkz. Mt 12, 26) (Mt 12, 28). İsa’nın cinleri kovması insanları şeytanların egemenliğinden kurtarır (Bkz. Lk 8, 26-39) (Yu 12, 31). Tanrı’nın Egemenliği Mesih’in Haçı sayesinde nihai bir şekilde kurulacaktır: "Tanrı tahta üzerinde egemen oldu." ("Vexilla Regis" ilahisi)

"Egemenliğin anahtarları"

551 İsa aleni yaşamına başlarken kendi misyonuna katılacak ve kendisiyle birlikte olacak on iki kişi seçti. (Bkz. Mk 3, 13-19) Kendi yetkisini onlara verdi "sonra onları Tanrı’nın Egemenliğini duyurmaya ve hastaları iyileştirmeye gönderdi" (Lk 9, 2). Onlar Mesih’in Egemenliğiyle daima birleşik durumdalar, zira İsa onlar aracılığıyla Kilise’yi yönetmektedir:

Babam bana nasıl bir egemenlik verdiyse, ben de size bir egemenlik veriyorum. Öyle ki, egemenliğimde benim soframda yiyip içesiniz ve tahtlar üzerinde oturarak İsrail’in on iki kavmini yargılayasınız (Lk 22, 29-30).

552 Onikiler grubunda Simon Petrus birinci sırayı alır. (Bkz. Mk 3, 16,9, 2, Lk 24, 34, 1 Kor 15, 5) İsa ona başka kimseye vermediği bir görev verir. Baba’dan gelen bir açınlamayla Petrus, "Sen Mesih’sin, sen canlı Tanrı’nın Oğlusun" demişti. Bunun üzerine İsa ona: "Sen Petrus’sun (kayasın) ve ben Kilisemi bu kayanın üzerine kuracağım. Ölüler diyarının kapıları ona karşı direnemeyecek" (Mt 16, 18). Canlı Kaya (1 Pet 2, 4) olan Mesih, Kaya’nın üzerine kurulacak Kilisesinin ölüm güçlerine karşı zafer kazanacağını garanti ediyor. Petrus imanından dolayı Kilise’nin sarsılmaz kayası olarak kalacaktır. Bu imanı her türlü güçsüzlüklere karşı korumakla ve kardeşlerini bu imanda pekiştirmekle görevlidir. (Bkz. Lk 22, 32)

553 İsa Petrus’a çok özel bir yetki verdi: "Göklerin Egemenliğinin anahtarlarını sana vereceğim: Yeryüzünde bağlayacağın her şey göklerde de bağlanmış olacak; yeryüzünde çözeceğin her şey göklerde de çözülmüş olacak" (Mt 16, 19). Anahtarlara sahip olmak Kilise olan Tanrı’nın evini idare etme yetkisine sahip olmak demektir. İyi Çoban olan İsa (Yu 10, 11) Dirilişinden sonra bu sorumluluğu onayladı: "Koyunlarım huzur içinde olun." (Yu 21, 15- 17). "Bağlama ve çözme" yetkisi günahları bağışlama, doktrinlerle ilgili yargılamalarda bulunma ve Kilise içinde disiplin kararları alma yetkisine sahip olmak anlamındadır. İsa bu yetkiyi Kilise’ye havarileri, özellikle de Cennetin anahtarlarını açık bir şekilde emanet ettiği tek kişi olan Petrus aracılığıyla (Bkz. Mt 18, 18) verdi.

Egemenliği önceden tatma: Transfigürasyon

554 Petrus’un İsa’nın Mesih, canlı Tanrı’nın Oğlu olduğunu haykırmasından sonra İsa, Kudüs’e gitmesi, orada acı çekerek öldürülmesi ve üçüncü gün dirilmesi gerektiğini havarilerine anlatmaya başladı (Mt 16, 21). Petrus böyle bir şeyi kabul etmek istemedi, (Bkz. Mt 16, 22-23) diğer havariler ise pek fazla bir şey anlamadılar. (Bkz. Mt 17, 23,Lk 9, 45) İşte bu aralar İsa’nın gizemli Transfigürasyon’u (görünümünün değişimi) İsa’nın seçtiği üç havarisinin Petrus, Yuhanna ve Yakup’un önünde bir dağın tepesinde meydana geldi. (Bkz. Mt 17, 1-8 par., 2 Pet 1, 16-18) İsa’nın yüzü ve giysileri göz kamaştırıcı bir ışık haline geldi, Musa ve İlyas göründü, İsa’nın yakında Kudüs’ te gerçekleşecek olan ayrılışını konuştular (Lk 9, 31). Bir bulut onları kapladı ve gökten gelen bir ses, "Bu benim Oğlumdur, seçilmiş Olan’dır. Onu dinleyin!" dedi (Lk 9, 35).

555 İsa bir an için, Petrus’un imanını teyit eden yüceliğini göstermiş oldu. Aynı zamanda "yüceliğine girmek için" (Lk 24, 26) Kudüs’te haçtan geçmesi gerektiğini gösterdi. Musa ve İlyas Tanrı’nın Yüceliğini Dağda götmüşlerdi. Yasa ve Peygamberler Mesih'in çekeceklerini önceden bildirmişlerdi. (Bkz. Lk 24, 27) İsa'nın çekecekleri Baba'nın isteğidir: Oğul Tanrı'nın Kulu gibi davranıyor (İş 42, 1). Bulut Kutsal Ruh'un varlığını belirtiyor."Bütün Üçlü-Birlik ortaya çıkar: Baba seste, Oğul insanda, Kutsal Ruh ışıklı bulutta." (A. Aquinolu Thomas, s. th. 3, 45, 4, ad 2):

Dağın tepesinde görünümün değişti, Mesih Tanrı olan Senin Haça gerildiğini gördüklerinde çektiklerini isteyerek çektiğini anlasınlar ve gerçekten Baba’nın ışıldaması olduğunu dünyaya bildirsinler diye havariler yetenekleri oranında senin yüceliğini gördüler. (Bizans Litürjisi, Transfigürasyon bayramı Kontakion’u)

556 Aleni yaşamına girerken İsa vaftiz oldu, Paskalyasının arifesinde de görünümü değişti. İsa’nın Vaftizi aracılığıyla bizim yeniden canlanmamız gerçekleşmiş oldu: bizim Vaftizimiz; Transfigürasyon ikinci canlanmamızın sırrıdır: bizim öz dirilişimiz. (Aquinolu Thomas, s. th. 3, 45, 4, ad 2) Mesih’in Bedeninin sırlarında etkin olan Kutsal Ruh sayesinde şimdiden Rab’bin Dirilişine katılmış oluyoruz. Transfigürasyon "bizim sefil bedenlerimizi değiştirip kendi yüce bedenine benzer hale getirecek" (Fil 3, 21) olan Mesih’in şanlı gelişini önceden tatmadır. Ama aynı zamanda Tanrı’ nın Egemenliğine girmek için epey sıkıntıdan geçmemiz gerektiğini de anımsatmaktan geri kalmıyor (Hİ 14, 22).

Petrus Mesih’le birlikte dağda yaşamayı arzuladığında daha bunu anlayamamıştı. (Bkz. Lk 9, 33) Petrus, İsa bunu anlamanı kendi ölümünden sonraya bıraktı. Ama şimdi kendisi için şöyle demektedir: Acı çekmek, hizmet etmek, hor görülmek ve yeryüzünde haça gerilmek için yeryüzüne in. Yaşam öldürülmek için aşağıya inmektedir; Ekmek açlık çekmek için inmektedir; Yol yol almaktan bitkin düşmek için inmektedir; Pınar susuzluk çekmek için inmektedir; ve sen acı çekmeyi reddediyorsun? (A. Augustinus, ser, 78, 6)

İsa’nın Kudüs’e çıkışı

557 "Göğe alınacağı gün yaklaşınca İsa, kararlı adımlarla Kudüs’e doğru yola çıktı" (Bkz. Yu 13, 1) (Lk 9, 51). Aldığı bu kararla İsa Kudüs’e ölmeye hazır olduğunu belirtmek için çıkıyordu. Üç kez acı çekeceğini ve dirileceğini bildirdi. (Bkz. Mk 8, 31-33,9, 31-32, 10, 32-34) Kudüs’e doğru yola çıkarken, "Bir peygamberin Kudüs’ün dışında ölmesi düşünülemez" (Lk 13, 33) diyordu.

558 İsa Kudüs’te taşlanan ve öldürülen peygamberleri anımsar. (Bkz. Mt 23, 37a) Ama yine de Kudüs’ün kendisi etrafında toplanmasında ısrar eder: "Bir tavuk, civcivlerini kanatları altına nasıl toplarsa, ben de kaç kez senin çocuklarını öyle toplamak istedim ... " (Mt 23, 37b). İsa Kudüs’e yaklaşıp kenti görünce, Kudüs için ağladı ve bir kez daha yüreğinden geçenleri söyledi: "Keşke bugün sen de esenliğe giden yolu bilseydin! Ne yazık ki, bu senin gözlerinden gizlenmiştir" (Lk 19, 41-42).