11-"Ölülerin dirileceğine inanıyorum"

11. KONU

"Ölülerin dirileceğine inanıyorum"


988 Hıristiyan Credo’su (İnanç İlkeleri Formülü) -Tanrı’da Baba, Oğul ve Kutsal Ruh’a ve onun yaratıcı, kurtarıcı ve kutsallaştırıcı eylemine olan inancımız- doruk noktasına ölülerin dünyanın sonunda ebedi yaşama dirileceğinin bildirilmesiyle ulaşıyor.

989 Aynı şekilde, Mesih İsa’nın ölüler arasından dirildiğine, daima yaşadığına, aynı şekilde doğruların da öldükten sonra dirilmiş Mesih’le birlikte sonsuza dek yaşayacaklarına ve Onun son günde onları dirilteceğine kesinlikle inanıyor ve umut ediyoruz.(Bkz. Yu 6, 39-40) Bizim dirilişimiz de onun dirilişi gibi Çok Kutsal Üçlü-Birlik’in eseri olacaktır:

Mesih İsa’yı ölümden dirilten Tanrı’nın Ruhu içinizde yaşıyorsa, Mesih’i ölümden dirilten Tanrı, içinizde yaşayan Ruhuyla ölümlü bedenlerinize de yaşam verecektir(Bkz. 1 Sel 4, 14, 1 Kor 6, 14, 2 Kor 4, 14,Fil 3, 10-11) (Rom 8, 11).

990 "Et" terimi zayıf ve ölümlü durumdaki insanı belirtiyor.(Bkz. Yar 6, 3, Mzm 56, 5, İş 40, 6) "Etin dirilişi" (Havarilerin İnanç İlkelerinde kelimesi kelimesine bu şekilde ifade edilmiş) ile de ölümden sonra yalnızca ölümsüz ruhun yaşamı değil, aynı zamanda "ölümlü bedenlerimiz" (Rom 8, 11) yeniden yaşam bulacaktır denmektedir.

991 Hıristiyanlığın başlangıcından beri ölülerin dirileceğine inanmak Hıristiyan inancının temel bir öğesiydi. "Ölüler arasından dirilme Hıristiyanların bir kanısıdır; bu inanç bizleri yaşatıyor"(Tertülyanus, res. 1, 1)

Aranızdan bazıları nasıl olur da ölüler dirilmez diyebilir? Ölüler dirilmezse, o zaman Mesih de dirilmemiştir. Mesih dirilmemişse, o zaman bildirimiz de boştur, imanımız da boştur. ( ... ) Oysa ki, Mesih ölmüş olanların ilk örneği olarak ölümden dirilmiştir (1 Kor 15, 12-14. 20).

I. Mesih’in dirilişi ve bizim dirilişimiz

Dirilişin adım adım açınlanması

992 Ölülerin dirilişi Tanrı tarafından Halkına adım adım açınlanmıştı. Ölülerin bedenen dirileceği umudu insanı bütünüyle, ruh ve bedeniyle yaratan bir Tanrı’ya olan inancın ayrılmaz bir sonucu olarak benimsetilmişti. Yerin ve göğün yaratıcısı, İbrahim ve onun soyundan gelenlerle yapmış olduğu antlaşmaya bağlı olan Kişidir. Dirilişe olan inanç işte bu çift perspektifte ifade edilmeye başlanacaktır. Yaşadıkları işkencelerde şehit olan Makabeler şöyle diyorlar:

Dünyanın Kralı, onun yasaları uğruna ölecek olan bizleri ebedi yaşam için diriltecektir (1 Mak 7, 9). Bizi yeniden dirilteceği konusunda Tanrı’nın verdiği söze inanarak insan eliyle ölmek daha iyidir(Bkz. 2 Mak 7, 29 , Dan 12, 1-13) (2 Mak 7, 14).

993 Ferisiler(Bkz. Hİ 23, 6) ve Rab İsa’nın çağdaşları(Bkz. Yu 11, 24) dirilişe inanıyorlardı. İsa bunu açıkça öğretiyor. Dirilişe inanmayan Sadukilere karşı şu sözleri söylüyor: "Ne Kutsal Yazıları ne de Tanrı’nın gücünü biliyorsunuz, yanılıyorsunuz" (Mk 12, 24). Ölülerin dirilmesi konusu Tanrı’nın "ölülerin değil, yaşayanların Tanrısı" (Mk 12, 27), olduğuna olan inanca dayanır.

994 Dahası var: İsa diriliş inancını kendi dirilişine bağlıyor: "Diriliş ve yaşam ben’im" (Yu 11, 25). İsa’nın bizzat kendisi Kendisine inananları(Bkz. Yu 5, 24-25, 6, 40) etini yiyenleri ve kanını içenleri diriltecektir.(Bkz. Yu 6, 54) Şimdiden bunun bir teminatı ve işareti olarak bazı ölüleri dirilterek,(Bkz. Mk 5, 21-42.), Lk 7, 11-17, Yu 11) bununla başka bir düzende olacak kendi Dirilişini bildirdi. Bu eşi benzeri olmayan olaydan "Yunus Peygamberin işareti" (Mt 12, 39), Tapınağın işareti(Bkz. Yu 2, 19-22) olarak söz ediyor: Ölümünden üç gün sonra dirileceğini bildiriyor.(Bkz. Mk 10, 34)

995 Mesih’in tanığı olmak, "Dirilişinin tanığı olmak"(Bkz.Hİ 4, 33) (Hİ 1, 22), "ölümden dirildikten sonra Onunla birlikte yiyip içmek" (Hİ 10, 41) demektir. Hıristiyanlığın diriliş umudu Mesih’le yüz yüze gelmelerle belirtilir. Onun gibi, Onunla, Onun aracılığıyla dirileceğiz.

996 Başlangıçtan beri diriliş inancı Hıristiyanlıkta anlayışsızlıkla ve muhalefetle karşılaştı.(Bkz. Hİ 17, 32, 1 Kor 15, 12-13) "Hıristiyan inancı hiçbir konuda ölülerin dirilişinde olduğu kadar itirazla karşılaşmadı."(A. Augustinus, psal. 88, 2, 5) İnsan hayatının ölümden sonra ruhsal bir şekilde devam ettiği genel olarak kabul edilmiştir. Ölümcül olduğu öylesine açık olan bu bedenin ebedi yaşama dirileceğine nasıl inanmalı?

Ölüler nasıl dirilecekler?

997 "Dirilmek" ne demektir? Ölümde, ruh ve beden birbirinden ayrılır, insanın vücudu bozulur, ruhu ise, yüceltilmiş vücuduyla yeniden bir araya gelmenin bekleyişi içinde Tanrı’ya gider. Tanrı Herşeye Kadirliğiyle vücutlarımızı ruhlarımızla birleştirerek, İsa’nın Dirilişinin etkisiyle onlara nihai bir biçimde çürümez yaşamı verecektir.

998 Kim diriltecektir? Ölmüş bütün insanlar: "İyilik etmiş olanlar yaşamak, kötülük yapmış olanlar cehennemlik olmak için dirilecekler"(Bkz. Dan 12, 2) (Yu 5, 29).

999 Nasıl dirilecekler? Mesih İsa kendi bedeniyle dirildi: "Ellerime, ayaklarıma bakın; gerçekten ben’im" (Lk 24, 39); ama yeryüzündeki yaşamına geri dönmedi. Aynı şekilde, Onda, "herkes şimdi sahip olduğu bedenle dirilecek"(IV. Latran Kon: DS 801) ancak bu beden "yüce bedene" (Fil 3, 21), "tinsel bedene" (1 Kor 15, 44) dönüşecek:

Ama ölüler nasıl dirilecek diye sorulabilir? Hangi bedenle yeniden gelecekler? Ey akılsız! Ektiğin, ölmezse, hayat bulmaz ki. Ektiğin de, gelecek dünyadaki bedenin değildir, sadece çıplak bir tohumdur ( ... ). Ekilen çürümüşlüktür, dirilen ise çürümezliktir, ( ... ) ölüler çürümez olarak dirilecekler ( ... ). Nitekim çürümeye mahkûm bu varlığın çürümezliği giyinmesi, bu ölümlü varlığın ölümsüzlüğü giyinmesi gerekir (1 Kor 15, 35-37. 42. 52-53).

1000 Bu "nasıl" sözcüğü hayal gücümüzü ve zihnimizi aşar; buna ancak imanla erişebiliriz. Efkaristiya’ya katılmamız bize şimdiden bedenimizin Mesih tarafından dönüştürüldüğü duygusunu tatma zevkini veriyor:

Topraktan gelen ekmek nasıl Tanrı’ya yakarıldıktan sonra, artık normal ekmek olmaktan çıkıp biri dünyevi öteki göksel iki şeyden oluşan Efkaristiya oluyorsa, aynı şekilde Efkaristiya’ya katılan bedenlerimiz de artık çürüyebilir olmaktan çıkar, çünkü içinde dirilme umudu taşır.(A. Ireneus, haer. 4, 18, 4-5)

1001 Ne zaman dirilecekler? Kesinlikle "son günde" (Yu 6, 39-40. 44. 54; 11, 24); "dünyanın sonunda".(LG 48) Gerçekten de, ölülerin dirilişi İsa’nın yeniden gelişiyle yakından ilgilidir:

Rab’bin kendisi, başmeleğin ve Tanrı’nın borazan sesiyle gökten inecek ve önce Mesih’e ait ölüler dirilecek (1 Sel 4, 16).

Mesih İsa ile birlikte dirilmek

1002 Mesih İsa’nın bizleri "son günde" dirilteceği doğruysa da, bizler, bir bakıma Mesih’le birlikte zaten dirilmiştik. Nitekim, Kutsal Ruh sayesinde, Hıristiyan yaşamı, yeryüzünde şimdiden, Mesih’in ölümüne ve dirilişine katılma demektir:

Vaftiz sırasında Mesih’le birlikte gömüldünüz, Onunla birlikte de dirildiniz, çünkü Mesih İsa’yı ölüler arasından dirilten Tanrı’nın gücüne inandınız ( ... ). Mesih’le birlikte dirildiğinize göre, Tanrı’ nın sağında oturan Mesih’in bulunduğu yerdeki değerleri arayın (Kol 2, 12; 3, 1).

1003 Vaftiz sayesinde Mesih’e bağlanan inanlılar dirilmiş Mesih’in göksel yaşamına gerçekten şimdiden katılırlar,(Bkz. Fil 3, 20) ama bu yaşam "Mesih’le birlikte Tanrı’da" saklıdır (Kol 3, 3) "Tanrı bizi, Mesih İsa’da, Mesih’le birlikte diriltip göklere oturttu" (Ef 2, 6). Son gün dirildiğimizde Mesih’le birlikte "yüceltilmiş görüneceğiz" (Kol 3, 4).

1004 O günü bekleyen inanlının ruhu ve bedeni şimdiden Mesih’e ait olmanın onuruna katılmış olur; bu da insanın kendi bedenine aynı zamanda başkalarının bedenine, özellikle de acı çektiği zaman saygı göstermeyi zorunlu kılar:

Beden Rab içindir, Rab de beden içindir. Rab’bi dirilten Tanrı kendi gücüyle bizi de diriltecektir. Bedenlerinizin Mesih’in üyeleri olduğunu bilmiyor musunuz? ( ... ) Kendinize ait değilsiniz ( ... ). Şu halde Tanrı’yı bedenlerinizde yüceltin (1 Kor 6, 13-15. 19-20).

II. Mesih İsa’da ölmek

1005 Mesih’le dirilmek için, Mesih’le ölmek gerekir, "Rab’bin yanına gidip onunla kalmak için bu bedeni terk etmek gerekir" (2 Kor 5, 8). Ölüm olan bu "gidiş"te ruh bedenden ayrılır. Ruh ölülerin dirileceği günde yeniden bedeniyle birleşir.(Bkz. APF 28)

Ölüm

1006 "İnsanlık durumunun bilmecesi ölüm karşısında doruk noktasına ulaşır."(GS 18) Bir anlamda, bedensel ölüm doğaldır, ama iman için ölüm "günahın bedeli"dir(Bkz. Yar 2, 17) (Rom 6, 23). Mesih’in nurunda ölenler için de, Rab’bin Dirilişine katılabilmek için Rab’bin ölümüne bir katılmadır.(Bkz. Rom 6, 3-9, Fil 3, 10-11)

1007 Ölüm yeryüzündeki yaşamın sonudur. Yaşamlarımız zamanla ölçülüdür, zaman içinde değişiyor, yaşlanıyoruz ve yeryüzündeki bütün canlı varlıklarda olduğu gibi ölüm normal yaşamın sonu olarak ortaya çıkıyor. Ölümün bu görünümü yaşamlarımıza bir geciktirilemezlik getirir: Ölümlü olduğumuzu düşünmek bize yaşamımızı düzene sokmak için sınırlı bir zamanımız olduğunu hatırlatır:

Ergenlik günlerinde seni yaratanı hatırla, ( ... ) ve toprak yere, önceki haline dönmeden ve ruh onu veren Tanrı’ya dönmeden, seni yaratanı hatırla (Vaiz 12, 1. 7).

1008 Ölüm günahın sonucudur. Kutsal Kitabın(Bkz. Yar 2, 17,3; 3, 3; 19, Bil 1, 13, Rom 5, 12,6, 23) ve geleneğin resmi yorumcusu Kilise Yetkili Kurulu ölümün, insanın günahından dolayı dünyaya girdiğini öğretiyor.(Bkz. DS 1511) İnsan her ne kadar ölümlü bir doğaya sahipse de, Tanrı onu ölmemeye hazırladı. Öyleyse ölüm Yaratıcı Tanrı’nın tasarılarına ters gelen bir şeydi ve bu dünyaya günahın bir sonucu olarak girdi.(Bkz. Bil 2, 23-24) "İnsan günah işlememiş olsaydı(GS 18) bedeni ölümden sıyrılmış olacaktı" ve insanın "son düşmanı" böylece yenilmiş olacaktı.(Bkz. 1 Kor 15, 26)

1009 Ölüm Mesih İsa tarafından dönüştürüldü. Tanrı’nın Oğlu İsa da insanlık şartına özgü ölümü tanıdı. Ama, ölümün karşısındaki dehşetine karşın(Bkz. Mk 14, 33-34, İbr 5, 7-8) Babasının iradesine özgürce tam bir itaatle ölümü üzerine aldı. İsa’nın itaati ölümün lanetini hayırduaya dönüştürdü.(Bkz. Rom 5, 19-21)

Hıristiyan ölümünün anlamı

1010 Mesih İsa sayesinde Hıristiyan ölümünün pozitif bir anlamı vardır. "Benim için, yaşam Mesih’tir, ölmek de kazançtır" (Fil 1, 21). "Onunla birlikte öldüysek, Onunla birlikte yaşayacağız, bu söz güvenilirdir" (1 Tim 2, 11). Hıristiyan ölümünün yeniliği burada yatıyor: Hıristiyan Vaftizle yeni bir yaşamda yaşamak için sırlı bir şekilde şimdiden "Mesih’le ölmüştür"; Mesih’e bağlı ölürsek, fiziksel ölüm bu "Mesih’le ölmeyi" tamamlar ve Onun kurtarıcı eyleminde Ona katılmamızı sağlar:

Benim için bütün dünyaya hakim olmaktansa Mesih İsa’da ölmek daha iyidir. Bizim için ölen o Kişiyi arıyorum; bizim için dirilen o Kişiyi istiyorum. Doğum yapma zamanım yaklaştı ( ... ). Bırakın da arı ışığı alayım! Oraya vardığımda insan olacağım.(A. Antakyalı Ignatius, Rom 6, 1-2)

1011 Ölümde Tanrı insanı yanına çağırır. Onun içindir ki, bir Hıristiyan ölüm karşısında Paulus’un duyduğu arzuyu duyabilir: "Bu dünyadan ayrılmayı ve Mesih’le birlikte olmayı arzuluyorum" (Fil 1, 23). Mesih’in örneğinde olduğu gibi kendi ölümünü Baba’ya karşı bir sevgi ve itaat eylemine dönüştürebilir:(Bkz. Lk 23, 46)

Yeryüzü arzularım haça gerildi; ( ... ) içimde mırıldanan ve bana "Baba’ya doğru git"(A. Antakyalı Ignatius, Rom 7, 2) diyen diri bir su var.

Tanrı’yı görmek istiyorum, Onu görmek için de ölmek gerekir.(A. Avilalı Teresa, vida 1)

Ölmüyorum, yaşama giriyorum.(A. Thérése de I’Enfant-Jésus, verba)

1012 Hıristiyanlığın ölüm görüşü(Bkz. 1 Sel 4, 13-14) özel bir biçimde Kilise litürjisinde ifade edilmiştir:

Rab, sana inananlar için yaşam ölümle sona ermiyor, sadece dönüşmüş oluyor. Yeryüzündeki yaşamları sona erdiğinde göklerde onları bekleyen ebedi yaşam bulunuyor.(MR, merhuniler için önsöz)

1013 Ölüm insanın Tanrı’nın insana yeryüzündeki yaşamını Tanrı tasarısına göre yaşaması ve kendi nihai yazgısına karar vermesi için sunduğu lütuf ve bağışlama zamanı olan bu dünyadaki yolculuğunun sonudur. "Yeryüzündeki biricik yaşamımız"(LG 48) son bulunca bir daha başka yeryüzü yaşamlarına geri gelmeyeceğiz. "İnsanlar bir kez ölürler" (İbr 9, 27). Ölümden sonra "reenkarnasyon" diye bir şey yoktur.

1014 Kilise, ölüm saatine hazırlanmamız ("Tanrım, bizleri ani ve beklenmedik bir ölümden koru": Azizlerin İlahisi), Meryem Ana’ya "ölüm anımızda" bizim için arabuluculuk yapması için dua etmemiz, iyi ölümün koruyucusu aziz Yusuf’a güvenmemiz konusunda bizleri yüreklendirir:

Bütün davranışlarında, bütün düşüncelerinde sanki bugün ölecekmişsin gibi davranmalısın. Vicdanın rahatsa, ölümden o kadar korkmayacaksın. Ölümden kaçmaktansa günah işlememek daha iyidir. Bugün hazır değilsen, yarın nasıl hazır olacaksın?(Mesih İsa’nın izinde 1, 23, 1)

Şükürler olsun sana Tanrım, kardeş ölüm için, canlı olan hiçbir insan ondan kurtulamaz. Öldürücü günah içinde ölenlere ne yazık, senin istediğini yapanlar ne kutludur, çünkü ikinci ölüm onlara hiçbir zarar vermeyecektir.(A. Assisisili Françesco, cont)

ÖZET

1015 "Beden esenliğin eksenidir."(Tertülyanus, res. 8, 2) Bedeni yaratan Tanrı’ya inanıyoruz; bedeni kurtarmak için beden alan Söz’e inanıyoruz; bedenin dirileceğine, yaratılışın tamamlanacağına ve bedenin kurtulacağına inanıyoruz.

1016 Ölümle ruh bedenden ayrılır, ancak dirilişte Tanrı bozulmaz yaşamı dönüşmüş bedenlerimize ruhumuzu onunla birleştirerek verecektir. Mesih İsa nasıl dirilip sonsuza dek yaşıyorsa aynı şekilde bizler de son günde dirileceğiz.

1017 "Şimdi sahip olduğumuz bedenlerin gerçekten dirileceğine inanıyoruz."(DS 854) Bununla birlikte, mezara bozulabilir bir beden tohumu atıyoruz, ondan bozulmaz, "tinsel bir beden"(Bkz. 1 Kor 15, 42) (1 Kor 15, 44) çıkıyor.

1018 İlk günahın sonucu olarak insanın bedensel ölümü yaşaması gerekiyor, "ilk günah olmasaydı bu ölümü yaşamayacaktı"(GS 18).

1019 Tanrı’nın Oğlu İsa bizler için Babası Tanrı’nın iradesine tam ve özgürce itaat edip isteyerek ölümü tattı. Ölümü ile ölümü yendi, böylece bütün insanlara esenlik yolunu açmış oldu.