2-Kilise devrinde Paskalya gizi

BİRİNCİ ANABÖLÜM

Kutsallaştırıcı esenlik düzeni

(Ekonomi)

1076 Pentekost günü, Kutsal Ruh’un akmasıyla, Kilise dünyada ortaya çıkmış oldu.(Bkz. SC 6, LG 2) Ruh’un armağanı ile "giz dağıtımında" yeni bir devir başladı: Kilise devri. Bu süre içinde, Mesih, "yeniden gelinceye dek" (1 Kor 11, 26) Kilisesinin litürjisi aracılığıyla esenlik işini ortaya çıkarır, hazır bulundurur ve iletir. Kilise’nin bu devrinde, Mesih artık Kilisesinde ve onunla birlikte, bu zamana özgü bir şekilde, yeni bir biçimde yaşar ve etkin olur. Mesih Kilise sırları ile etkin olur; Doğu ve Batı Kilise Geleneklerinin ortak görüşü buna "kutsallaştırıcı esenlik düzeni" diyor; bu Mesih’in Paskalya gizi meyvelerini, Kilise’nin "kutsallaştırıcı sır" litürji töreninde iletmesinden (ya da "dağıtım"ından) ibarettir.

Bunun içindir ki, önce bu "kutsallaştırıcı sır dağıtım"ını açıklığa kavuşturmak gerekir (birinci bölüm). Ancak bundan sonra litürji töreninin temel görünümleri ve doğası açıkça ortaya çıkacaktır (ikinci bölüm).

BİRİNCİ BÖLÜM

Kilise devrinde Paskalya gizi

1. KONU

Litürji - Kutsal Üçlü-Birlik’in eseri

I. Baba, litürjinin kaynağı ve gayesi

1077 "Bizi Mesih’te her ruhsal kutsamayla göksel yerlerde kutsamış olan Rabbimiz Mesih İsa’nın Babası Tanrı’ya övgüler olsun. O, huzurunda, sevgide kutsal ve kusursuz olmamız için dünyanın kuruluşundan önce bizi Mesih aracılığıyla kendisine evlatlar olalım diye önceden belirledi. Çok Sevgili Kişi aracılığıyla karşılıksız olarak bizlere bağışladığı nurunun yüceliği övülsün diye yaptı bunu" (Ef 1, 3-6).

1078 Kutsamak yaşam veren kaynağı Tanrı Baba olan Tanrısal bir eylemdir. Onun kutsaması hem söz hem de armağandır (bene-dictio, eu-logia). İnsana uygulayacak olursak, bu ifade şükranla Yaratıcıya tapınma ve teslim olma anlamını alacaktır.

1079 Başlangıçtan zamanın sonuna kadar Tanrı’nın yaptığı her çalışma kutsamadır. Esinlenmiş yazarlar esenlik tasarısını, Yaratılılışın litürjik manzumesinden göksel Kudüs’ün şarkılarına kadar, Tanrı’nın görkemli bir kutsaması olarak bildirirler.

1080 Başlangıçtan beri Tanrı canlı varlıkları kutsamaktadır, özellikle de erkekle kadını. İnsanın günahı yüzünden lanetlenmiş yeryüzüne karşın Nuh’la ve öteki canlılarla yapılan antlaşma bu üretkenlik kutsamasını yenilemiş olur. Ancak Tanrı kutsaması, ölüme gitmekte olan insanlık tarihine onu yaşama kısacası kaynağına döndürmek amacıyla İbrahim’le girmiş olur: Kutsamayı kabul eden "İnananların babası"nın inancı aracılığıyla esenlik tarihi başlamış olur.

1081 Tanrısal kutsamalar kendilerini şaşırtıcı ve kurtarıcı olaylarla belli ederler: İzak’ın doğumu, Mısır’dan çıkış (Paskalya ve Çıkış), Vadedilmiş Topraklar armağanı, Davud’un seçilmesi, tapınakta Tanrı’nın mevcudiyeti, arındırıcı sürgün ve "az sayıdaki Kalanların" sürgünden dönüşü. Yasa (kutsal yasa), Peygamberler ve Mezmurlar bir yandan bu Tanrısal kutsamaları anımsatırken, öte yandan bunlara şükran ve övgülerle karşılık vererek seçilmiş Halkın litürjisini hazırlarlar.

1082 Kilise litürjisinde, Tanrısal kutsama tam olarak açınlanmış ve iletilmiştir: Baba yaratılışın ve esenliğin tüm kutsamalarının Kaynağı ve Sonu olarak bilinmiş ve ona tapılmıştır; bizim için ölüp dirilen, cisimlenmiş Sözünde bizi kutsamalara gark eder ve Onun aracılığıyla yüreklerimize armağanların Armağanını akıtır: Kutsal Ruh.

1083 Baba’nın bize ihsan ettiği "ruhsal kutsamalar"a karşılık olarak verdiğimiz inanç ve sevgi Hıristiyan litürjisinin çift boyutu olarak anlaşılır. Kilise, bir yandan, Rabbine bağlı olarak ve Kutsal Ruh’un etkisiyle (Lk 10, 21), Baba’yı "sözle anlatılamaz Armağanı" (2 Kor 9, 15) için şükranla, övgüyle ve tapınmayla yüceltmektedir. Öte yandan, Tanrı tasarısı tamamlanıncaya dek, Baba’ya Rahip-Mesih’in ölümü ve dirilişi ile, "nurunun yüceliğini övecek" (Ef 1, 6) bu Tanrısal kutsamalar yaşam meyveleri versin diye "kendi özel armağanlarını" sunmayı sürdürecek ve Ruh’un gücüyle, Ondan Kutsal Ruh’u kendi üzerine, Hıristiyanlar üzerine ve tüm dünya üzerine göndermesi için yakarıp duracaktır.

II. Litürjide Mesih’in çalışması

Yüceltilmiş Mesih ...

1084 "Baba’nın sağında oturan" Mesih, bundan böyle Kutsal Ruh’u Kilise olan Bedenine akıtarak, nurunu iletmek amacıyla kendisinin kurmuş olduğu Kilise sırlarıyla etkin olmaktadır. Kilise sırları günümüzdeki insanlık tarafından algılanabilir (sözler ve eylemler) gözle görülen işaretlerdir. Kutsal Ruh’un kudretiyle ve Mesih’in etkinliği gereğince ifade ettikleri nuru etkin bir şekilde gerçekleştirirler.

1085 Kilise litürjisinde Mesih özellikle Paskalya gizini ifade eder ve gerçekleştirir. Yeryüzündeki yaşamı boyunca İsa öğretisiyle ve davranışlarıyla kendi Paskalya gizini önceden bildiriyordu. Saati geldiğinde(Bkz. Yu 13, 1, 17, 1) tarihte tek ve ölümsüz olan yaşadı: İsa "ilk ve son kez olmak üzere" öldü, gömüldü, ölüler arasından dirildi ve Baba’nın sağında oturmaktadır (Rom 6, 10; İbr 7, 27; 9, 12). Bu, insanlık tarihimizde gerçekleşmiş bir olaydır, ancak benzeri yoktur: Tarihte meydana gelen öteki olaylar bir kez olduktan sonra tarihe karışırlar ve mazide kaybolurlar. Mesih’in Paskalya gizi, tersine, sadece geçmişte kalamaz, çünkü o Ölümüyle ölümü yok etmiş ve bütün insanlar uğruna acı çekmesi ve onlar için bütün yaptıkları ve Mesih olmasıyla, ebedi Tanrı’da yerini almış tüm zamanları aşmış ve güncelleşmiştir. Haç ve Diriliş olayları kalıcı bir şeydir ve her şeyi Yaşam’a doğru çeker.

... havarilerin Kilisesinden beri ...

1086 "Mesih, nasıl Baba tarafından gönderilmişse, O da Kutsal Ruhla dolu olan havarilerini göndermiştir.Onları, yalnız, herkese İncil’i vazederek Tanrı’nın Oğlunun ölümüyle ve dirilişiyle bizleri Şeytanın elinden olduğu gibi ölümden de kurtarıp Babasının Krallığına götürdüğünü bildirmekle kalmayıp, aynı zamanda bu bildirdikleri esenlik işini de, tüm litürjik yaşamın etrafında döndüğü Kurban ve Kilise sırlarıyla yerine getirmeleri için göndermiştir."(SC 6)

1087 Böylece dirilmiş Mesih, havarilerine Kutsal Ruh’u vermekle onlara kendi kutsallaştırma yetkisini de vermiş olur:(Bkz. Yu 20, 21-23) Havariler böylece Mesih’in kutsallaştırıcı işaretleri olurlar. Aynı Kutsal Ruh’un kudretiyle, bu yetkiyi kendilerinden sonra gelenlere ilettiler. Bu "havarisel miras" Kilise’nin tüm litürjik yaşamına biçim vermiştir; Ruhbanlık sırrı ile iletilmiş olduğundan kendiliğinden kutsallaştırıcı niteliktedir.

... yeryüzündeki litürjide mevcuttur

1088 Böylesi büyük bir eserin gerçekleşmesi için -esenlik eserinin iletimi ya da verilmesi için-, "özellikle litürjik eylemlerde, Mesih daima Kilisesinin yanında olmuştur. Mesih İsa Ayin Kurbanında ve Ayini yönetenin şahsında, ‘Çarmıh üzerinde Kendini o zaman sunduğu gibi şimdi de aynı şekilde papazların yönetiminde’ ve en üst derecede kutsanmış ekmek ve şarapta sunmaktadır. Mesih İsa Kilise sırlarında etkin gücü ile mevcuttur, öyle ki biri vaftiz ederken, aslında vaftiz eden Mesih’in kendisidir. Mesih İsa orada sözleriyle mevcuttur, çünkü Kilise’de Kutsal Kitap okunurken konuşan Odur. ‘Kilise, mezmurları ilahiler biçiminde okurken O orada mevcuttur’, İsa, ‘Nerede iki ya da üç kişi benim adımla toplanırsa ben orada onların arasında olacağım’"(SC 7) (Mt 18, 20) demişti.

1089 "Tanrı’nın mükemmel bir biçimde yüceltilmesi ve insanların kutsallaştırılması için gereken bu büyük işin gerçekleşmesi için Mesih, kendisine Rab olarak yakaran, Ebedi Baba’ya kültünü sunmak için Ondan geçen sevgili Eşi Kilise ile daima birliktedir."(SC 7)

göksel litürjiye katılan ...

1090 "Yeryüzündeki litürjiye katılmakla, yolcular olarak yöneldiğimiz Mesih İsa’nın Tanrı’nın sağında oturduğu, gerçek Kutsal Çadırın ve din adamı Kutak’ın yöneticisi olduğu Kutsal Kudüs kentinde kutlanan göksel litürjiye, onu tatma umudu ile katılıyoruz; tüm göksel milis ordusuyla birlikte Rab’be övgü şarkıları söylüyoruz; azizlerin anısını anarak onların topluluğuna girmeyi umut ediyoruz; yaşamımız olan Rabbimiz Mesih İsa’nın Kurtarıcı olarak kendisini göstermesini bekliyoruz, o zaman Onunla birlikte yüceliğe erişeceğiz."(SC 8, bkz. LG 50)

III. Litürjide Kutsal Ruh ve Kilise

1091 Litürjide Kutsal Ruh, Tanrı Halkı inancının pedagogudur, Yeni Antlaşma’nın Kilise sırlarından ibaret olan "Tanrı’ nın şaheserlerinin" sanatçısıdır. Ruh’un isteği ve işi Kilise’ nin bağrında dirilmiş Mesih’in yaşamını yaşamamızdır. Bizde uyandırdığı inanç yanıt bulduğunda, gerçek bir işbirliği oluşur. Onun aracılığıyla, litürji Kutsal Ruh’la Kilise’nin ortak eseri olmuş olur.

1092 Mesih’in gizinin bu kutsallaştırıcı sır dağıtımında, Kutsal Ruh esenlik düzeninin öteki zamanlarındaki gibi davranır: Kutsal Ruh Kilise’yi Rab’bi karşılamaya hazırlar; topluluğun inancına Mesih’i anımsatır ve onu gösterir; Kutsal Ruh dönüştürücü gücü ile Mesih’in gizini güncelleştirerek mevcut hale getirir; son olarak, birlik Ruhu Kilise’yi Mesih’in misyonu ve yaşamı ile birleştirir.

Ruh Mesih’i kabul etmeye hazırlıyor

1093 Kutsal Ruh kutsallaştırıcı esenlik düzeninde Eski Antlaşma’nın bildirdiklerini gerçekleştirir. Mesih’in Kilisesi "Eski Antlaşma’da(LG 2) ve İsrail halkının tarihinde önceden şahane bir biçimde hazırlanmış olduğundan" Kilise li+-türjisi, kendisinin ayrılmaz eşsiz bir parçası olarak kabul ettiği Eski Antlaşma’nın kült öğelerini alıp kendine mal etmiştir:

-özellikle Eski Ahit’in okunması;

-Mezmurların okunması;
-özellikle de Mesih İsa’nın gizinde gerçekleşmiş olan anlamlı gerçekleri ve kurtarıcı olayların (anısını hatıra getirmek vaat ve antlaşma, Çıkış ve Paskalya, Krallık ve Tapınak, Sürgün ve Sürgünden Dönüş).

1094 Rab’bin Paskalyası(Bkz. DV 14-16) ile ilgili din eğitimi ile havarilerin ve Kilise Babalarının din eğitimi bu iki Ahit’in(Bkz. Lk 24, 13-49) uyumu ile ilintilidir. Bu din eğitimi Eski Ahit’in satırları arasında gizli kalan Mesih’in gizini ortaya çıkartır. Birinci antlaşmada Mesih’in yeniliği simgelerde, sözlerde, olaylarda "şekiller"le (tip) bildirildiği için buna tipoloji denir. Mesih’ten başlayarak Gerçek Ruhu içinde yapılan bu tekrar okumalar, şekilleri örten örtünün kalkmasına neden olmuştur(Bkz. 2 Kor 3, 14-16). Böylece, tufan ve Nuh’ un gemisi Vaftiz’le esenliğin(Bkz. 1 Pet 3, 21) simgesi, habercisi olur, Bulut ve Kızıl Deniz’i geçiş, kayalıktan çıkan su da Mesih’in tinsel armağanlarının(Bkz. 1 Kor 10, 1-6) simgesi, habercisi olur; çöldeki manna da "Gökten inen Gerçek Ekmek" (Yu 6, 32) Efkaristiya’yı simgeler.

1095 Bunun içindir ki Kilise, küçük Perhiz ve Büyük Perhiz ve özellikle Paskalya gecesinde "günümüz" litürjisinde esenlik tarihinin bu büyük olaylarını tekrar tekrar okumakta ve onları anarak yaşamaktadır. Kilise litürjisinin bize gösterdiği ve yaşattığı gibi Hıristiyanların kafalarını bu esenlik düzeninin "tinsel" görüşüne açmak için onlara yardımcı olacak din eğitimi de gereklidir.

1096 Musevi litürjisi ile Hıristiyan litürjisi. Yahudi halkının günümüzde de uygulanan ve süren dinsel yaşamını ve inancını daha iyi tanımak Hıristiyan litürjisinin de bazı görünümlerini daha iyi anlamamıza yardımcı olacaktır. Yahudiler ve Hıristiyanlar için Kutsal Kitap, litürjilerinin temel bölümünü oluşturur: Tanrı Sözünün bildirilmesi, o Söze verilen yanıt, ölüler ve diriler için yapılan şefaat ve şükran duaları, Tanrı’nın bağışlayıcılığına başvurma. Tanrı Sözü litürjisi, kendine özgü yapısında, kaynağını Yahudi duasında bulur. Dua Saatleri ve öteki litürjik metin ve dua kalıplarında hatta en değer verdiğimiz dualarda örneğin "Babamız" duasında bir paralellik gözlenir. Efkaristiya törenindeki dualar da Yahudi geleneğinden gelen örneklerden esinlenmiştir. Yahudi litürjisi ile Hıristiyan litürjisi arasındaki ilişki, aynı zamanda farklı içerikleri özellikle litürjik yıldaki büyük dinsel bayramlarda örneğin Paskalya’da, daha belirgindir: Yahudilerdeki geleceğe yönelik tarihteki Paskalya; Hıristiyanlarda Mesih’in ölümünde ve Dirilişinde gerçekleşen ama hâlâ nihai sona ulaşılması beklenen Paskalya.

1097 Yeni Antlaşma litürjisinde, her litürjik eylem, özellikle Efkaristiya ve öteki Kilise sırları törenleri Mesih’le Kilise’nin bir buluşmasıdır. Litürjiye katılan topluluk birliğini, Tanrı’ nın çocuklarını Mesih’in Bedeninde toplayan Kutsal Ruh’un birliğinden alır. Bu birlik insani, ırkçı, kültürel ve toplumsal yakınlıkları aşar.

1098 Topluluk Rab’bi karşılamaya hazırlanmalıdır, "hazırlıklı bir halk" olmalıdır. Yüreklerin bu hazırlığı Kutsal Ruh’ la topluluğun özellikle de ayini idare edenlerin ortak eseridir. Kutsal Ruh’un nuru insanın inancını uyandırmaya, yürekten tövbe etmesine ve Baba’nın isteğini benimsemesine yardımcı olur. Bu hazırlıklar ayinin kendisinde sunulan öteki lütufları almaya ve daha sonraki yeni Yaşamda oluşacak meyveleri almaya ön ayak olur.

Kutsal Ruh Mesih’in gizini anımsatır

1099 Ruh ve Kilise birlikte işbirliği yaparak litürjide Mesih’i ve esenlik işini açıkça göstermeye çalışırlar. Özellikle Efkaristiya’da ve örnekseme yoluyla da öteki Kilise sırlarında, litürji esenlik gizinin Anımsatıcısıdır. Kutsal Ruh Kilise’nin(Bkz. Yu 14, 26) diri belleğidir.

1100 Tanrı Sözü. Kutsal Ruh önce litürjide bir araya gelen topluluğa kabul edilip yaşanmak için bildirilen Tanrı Sözüne hayat vererek esenlik olayının anlamını anımsatır:

Litürji töreninde Kutsal Kitabın çok önemli bir yeri vardır. Okunacak metinler Kutsal Kitap’tan alınır, metinler vaazla açıklanır ve mezmurlar ilahiler biçiminde okunur; litürjik dualar, ilahiler onun esini ve atılımı sayesinde fışkırmış ve yine onun sayesinde eylemler ve simgeler anlam kazanmıştır.(SC 24)

1101 Kutsal Ruh, okuyuculara ve dinleyicilere, yüreklerinin hazır olma durumuna göre Tanrı Sözü’nün tinsel anlayışını verir. Kutsal Ruh bir ayinin yapısını oluşturan sözlerin, eylemlerin ve simgelerin arasından işittiklerinin, seyrettiklerinin ve ayinde yapılanların anlamlarını hayatlarına aktarmaları için Hıristiyanları ve ayini yönetenleri Allah Baba’nın Sureti ve Sözü olan Mesih’le canlı bağlantıya sokar.

1102 "Hıristiyanların yüreğindeki inancı besleyen esenlik Sözüdür: Hıristiyan topluluğunun doğmasına ve gelişmesine bu esenlik Sözü neden olur."(PO 4) Tanrı Sözünün bildirilmesi bir öğretiyle sınırlı değildir: Tanrı ve halkı arasındaki antlaşma gereğince rıza ve taahhüt gibi inanç yanıtını davet etmektedir. Cemaat içindeki inancı veren, güçlendiren ve geliştiren Kutsal Ruh’tur. Litürjide bir araya gelen topluluk her şeyden önce imanda birliktedir.

1103 Anamnesis (Hafıza tazeleme). Litürji töreni her zaman Tanrı’nın tarihteki kurtarıcı girişimlerine başvurur. "Vahiy esenlik düzeni birbirlerine sıkı sıkıya bağlı sözlerle ve eylemlerle yapılır ( ... ). Sözler eylemleri açıklar ve içeriğindeki gizi ortaya çıkarırlar."(DV 2) Tanrı Sözü litürjisinde Kutsal Ruh, topluluğa Mesih’in bizler için yaptıklarını "anımsatır". Litürjik eylemlerin biçimine ve Kiliselerin kendi geleneksel ritlerine göre bir ayin az ya da çok geliştirilmiş bir anamnesis ile Tanrı’ nın harikalarını anımsatır. Kilise’nin belleğini bu şekilde uyandıran Kutsal Ruh övgü ve şükranlara yol açmaktadır (Doksoloji).

Kutsal Ruh Mesih’in gizini güncelleştiriyor

1104 Hıristiyan litürjisi yalnızca bizi kurtarmış olayları anımsatmakla kalmaz, aynı zamanda onları güncelleştirerek günün koşullarına uydurur. Mesih’in Paskalya gizi kutlanır, tekrarlanmaz; yinelenen ayinlerdir; her bir ayinde biricik gizi güncelleştiren Kutsal Ruh’un akışı meydana gelmektedir.

1105 Epiklesis (üzerine-çağırma) papazın ekmek ve şarabın Mesih’in eti ve kanı olması ve bunu alan Hıristiyanların kendilerinin Tanrı’ya sunulan canlı birer kurban olabilmeleri için Baba’ya Kutsallaştırıcı Ruh’u göndermesi için yaptığı bir yakarıştır.

1106 Epiklesis, anamnese ile birlikte her kutsallaştırıcı ayinin, özellikle de Efkaristiya ayininin merkezinde bulunur:

Ekmeğin nasıl Mesih’in Etine, şarabın da nasıl Mesih’in Kanına dönüştüğünü soruyorsun? Ben, sana diyorum ki; Kutsal Ruh aniden gelerek her türlü sözü ve düşünceyi aşan bu olguyu gerçekleştirir. ( ... ) Nasıl Rab İsa kendiliğinden ve kendinde, Meryem Ana ve Kutsal Ruh aracılığıyla beden aldıysa aynı şekilde bu olgunun da Kutsal Ruh aracılığıyla olduğunu bilmen yeterli.(A. Şamlı Yuhanna, f.o 4, 13)

1107 Kutsal Ruh’un litürjideki dönüştürücü gücü Egemenliğin gelişini ve esenlik gizinin tamamlanmasını çabuklaştırır. Bekleyiş ve umut içinde gerçekten de Kutsal Üçlü-Birlik’in tam birliğini önceden sezmemizi sağlar. Kilise’de Epiklesisi sağlayan, Baba tarafından gönderilen Ruh kendisini kabul edenlere hayat verir ve onlar için şimdiden, miraslarının(Bkz. Ef 1 , 14, 2 Kor 1, 22) peyini oluşturur.

Kutsal Ruh’un birliği

1108 Her litürjik eylemde Kutsal Ruh misyonunun amacı Mesih’in Bedenini oluşturmak için onunla birlik içine girmektir. Kutsal Ruh, dallarından(Bkz. Yu 15, 1-17, Gal 5, 22) meyveler sarkarken Babanın bağının özsuyu gibidir. Litürjide Kutsal Ruh ile Kilise arasında en samimi işbirliği gerçekleşmektedir. O, birlik Ruhu olarak değişmez bir biçimde Kilise’de kalmaktadır, bunun içindir ki, Kilise Tanrı’nın dağılmış evlatlarını bir araya getiren Tanrısal birlik sırrıdır. Üçlü-Birlik ile beraberlik ve kardeşler arası beraberlik, bölünmez olarak, ruhun meyvesidir.(Bkz. 1 Yu 1, 3-7)

1109 Epiklesis aynı zamanda topluluğun Mesih’in gizine olan tam birliğin gerçekleşmesi için yaptığı duadır. "Rab Mesih İsa’nın nuru, Baba’nın sevgisi ve Kutsal Ruh’un beraberliği" (2 Kor 13, 13) hep bizimle birlikte olmalı ve Efkaristiya töreninin ötesinde meyveler vermelidir. Şu halde Kilise Baba’ya, Hıristiyanların yaşamını tinsel olarak Mesih’in Suretine dönüştürerek onları Tanrı’ya sunulan diri kurbanlar yapsın, tanıklık ve hayır işleriyle Kilise birliğini ve Kilise’nin misyonuna katılmalarını sağlasın diye Kutsal Ruh’u göndermesi için dua etmektedir.

ÖZET

1110 Kilise litürjisinde Tanrı Baba esenliğin ve yaratılışın tüm kutsamalarının kaynağı olarak yüceltilir ve Ona tapılır. Baba bizleri Oğlunda kutsadı, bizleri manevi evlatlar yapmak üzere Kutsal Ruh’u gönderdi.

1111 Mesih’in litürjideki işi kutsallaştırıcıdır, çünkü esenlik gizi Kutsal Ruh’un kudretiyle litürjide mevcut kılındı; çünkü Kilise olan Bedeni kutsallaştırma sırrı gibidir (işaret ve araç), Kutsal Ruh esenlik gizini bunda dağıtır; litürjik eylemler arasında gurbetteki Kilise şimdiden umutla Göksel litürjiye katılmaktadır.

1112 Kilise’nin litürjisinde Kutsal Ruh’un misyonu cemaati Mesih’i karşılamaya hazırlamaktır; cemaatin inancına Mesih’i anımsatmak ve onu göstermektir; Mesih’in kurtarıcı eylemini dönüştürücü gücüyle güncelleştirmek ve mevcut kılmak ve Kilise’deki birliğin verimli olmasını sağlamaktır.